Το πρωτόκολλο αυτό της Διεθνούς Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλουχίας βοηθάει στον ορισμό των ελάχιστων απαιτήσεων νηστείας σε θηλάζοντα βρέφη πριν από ιατρική επέμβαση και παρέχει συστάσεις για την αποφυγή μη αναγκαίας νηστείας, ενώ παράλληλα δίνεται έμφαση στην βελτίωση της ασφάλειας και της άνεσης του βρέφους κατά τη διάρκεια περιόδων προεγχειρητικής νηστείας.

Πριν από μια ιατρική επέμβαση είναι απαραίτητο το βρέφος να μην λάβει τίποτα από το στόμα (nil per os, NPO). Κύριοι στόχοι είναι:

• Να αποφευχθεί η πνευμονική εισρόφηση περιεχομένων του στομάχου κατά την διάρκεια της αναισθησίας ή της μέθης του βρέφους
• Να αποφευχθεί η υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και κατά τη διάρκεια της περιόδου νηστείας
• Να προληφθεί η απώλεια όγκου υγρών και να είναι βέλτιστες οι αιμοδυναμικές παράμετροι του βρέφους
• Να ελαχιστοποιηθεί το στρες και το άγχος στο βρέφος που περνάει από προεγχειρητική νηστεία
• Να υποστηριχθεί ο καλύτερος δυνατός (optimal) μητρικός θηλασμός της δυάδας πριν και μετά την επέμβαση και να διασφαλιστεί η συνέχιση του θηλασμού μετά την επέμβαση

Οι οδηγίες που δίνονται σε αυτό το πρωτόκολλο είναι ίδιες και καλύπτουν και τις περιπτώσεις γενικής αναισθησίας και τις περιπτώσεις μεσαίου βαθμού μέθης – καταστολής (sedation).

Η απαίτηση για ένα βρέφος που θηλάζει να μείνει νηστικό για κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι στρεσογόνα διαδικασία τόσο για το βρέφος όσο και για τη μητέρα. Επομένως, η κατάλληλη αντιμετώπιση έγκειται στο να ελαχιστοποιηθεί τυχόν μη απαραίτητη νηστεία ενώ παράλληλα μεγιστοποιείται η ασφάλεια για το βρέφος κατά τη διάρκεια διαγνωστικών ή άλλων εξετάσεων, χειρουργικών επεμβάσεων και ιατρικών παρεμβάσεων που απαιτούν αναισθησία.

Συνέπειες της σίτισης πριν από καταστολή ή γενική αναισθησία

Οι πιο σοβαρές συνέπειες της μη συμμόρφωσης με τις οδηγίες νηστείας είναι η πνευμονική εισρόφηση.

Η αναγωγή γαστρικού περιεχομένου και η εισρόφηση έχουν επισημανθεί από τον 19ο αιώνα ως μια κύρια αιτία θανάτου μετά από αναισθησία τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Όταν διαπιστώθηκε αυτό, όλοι οι ασθενείς έπρεπε να μην σιτίζονται (NPO) μετά τα μεσάνυχτα όταν η επέμβαση είναι το πρωί, με την ελπίδα να αποφευχθεί το σύνδρομο πνευμονικής εισρόφησης.

Ωστόσο, οι οδηγίες νηστείας με την πάροδο των χρόνων έχουν εξελιχθεί ώστε να είναι πιο λογικές για τα βρέφη που θηλάζουν, και συνεχίζουν και σήμερα να αναμορφώνονται. Επομένως, παρά το ότι μπορεί να είναι δυσάρεστες για το βρέφος, η πιο ασφαλής πρακτική είναι η προσκόλληση στις τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την νηστεία.

Μηχανισμός

Με την έναρξη της καταστολής ή της αναισθησίας, καταστέλλονται τα αντανακλαστικά του βήχα και του εμετού. Άρα, οποιαδήποτε περιεχόμενα του στομάχου έχουν απομείνει μπορούν να ανέβουν προς τα πάνω και να μπουν μέσα από τον ανοιχτό λάρυγγα, ο οποίος σε φυσιολογικές συνθήκες θα έκλεινε αμέσως με την επαφή με όξινα γαστρικά υγρά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει εισρόφηση τροφής και γαστρικών υγρών μέσα στον απροστάτευτο αεραγωγό, που μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία ή πνευμονίτιδα.

Ενώ η συχνότητα εισρόφησης είναι χαμηλή με κατάλληλη νηστεία (3 με 10 περιστατικά ανά 10 χιλιάδες αναισθησίες σε παιδιά), οι συνέπειες της πνευμονικής εισρόφησης μπορεί να είναι σοβαρές και να περιλαμβάνουν μηχανικό αερισμό ή/ και παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο.

Άδειασμα του στομάχου (gastric emptying)

Όσο μεγαλύτερο είναι το περιεχόμενο ενός υγρού σε λίπος και πρωτεΐνες τόσο αυξημένος είναι ο χρόνος αδειάσματος του στομάχου και πιο μεγάλος ο κίνδυνος εισρόφησης. Το ξένο γάλα για βρέφη αδειάζει από το στομάχι μέσα σε μια περίοδο 3-4 ωρών ή περισσότερο, αλλά υπάρχουν μερικά υποκατάστατα μητρικού γάλακτος που μπορεί να πάρουν μέχρι και 6 ώρες για να απομακρυνθούν από το στομάχι. Το άδειασμα από το στομάχι μπορεί να πάρει επίσης 6 ώρες για το αγελαδινό γάλα, παρόμοιο χρόνο με στερεές τροφές και φαγητό.

Ως προς το μητρικό γάλα, παρά το γεγονός ότι μερικές έρευνες έχουν δείξει ότι αδειάζει από το στομάχι μέσα σε 2 με 3 ώρες, οι χρόνοι αδειάσματος του μητρικού γάλακτος από το στομάχι ποικίλουν από βρέφος σε βρέφος, ενώ το περιεχόμενο του μητρικού γάλακτος σε λίπος δεν είναι σταθερό και ποικίλει σημαντικά. Σημαντική είναι η διαπίστωση ότι ο χρόνος αδειάσματος υγρών από το στομάχι δεν επηρεάζεται από την παρουσία γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης.

Χρήση καθαρών υγρών

Η μόνη πρόσληψη που έχει αποδειχθεί να αδειάζει από το στομάχι πολύ γρήγορα είναι καθαρά υγρά, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως παροδικά υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος κατά την διάρκεια της νηστείας.

Το PH και ο όγκος του στομάχου δεν επηρεάζονται από την ελεύθερη πρόσληψη καθαρών υγρών έως και 2 ώρες πριν από την αναισθησία σε υγιείς ασθενείς. Τα καθαρά υγρά μπορεί να διατηρούν την ισορροπία ηλεκτρολυτών και να παρέχουν σάκχαρα ώστε να αναπληρώνονται οι αποθήκες γλυκογόνου κατά την διάρκεια της νηστείας σε θηλάζον βρέφος.

Έως και 2 ώρες πριν από την αναισθησία, σε ένα νεογέννητο μπορεί να παρέχεται ένα ηλεκτρολυτικό διάλυμα σουκρόζης. Επιπλέον, τα βρέφη με λήψη καθαρών υγρών έχουν λιγότερη ευερεθιστότητα και μεγαλύτερη ηρεμία.

Η άνεση του βρέφους

Εάν δεν είναι αναγκαίο το βρέφος να μείνει νηστικό, ο μητρικός θηλασμός μπορεί να παρέχει σημαντική άνεση και ηρεμία στο βρέφος κατά τη διάρκεια μιας επώδυνης ιατρικής παρέμβασης. Διαφορετικά, εάν το βρέφος πρέπει να μείνει νηστικό και δεν δύναται να έχει πρόσβαση στο στήθος για 4 ώρες πριν την αναισθησία, το βρέφος μπορεί να βιώσει άγχος αποχωρισμού, ματαίωση από πείνα, και έντονο κλάμα.

Το έντονο κλάμα ακόμα και σε υγιή νεογέννητα μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένο κορεσμό οξυγόνου, που περιστασιακά οδηγεί σε κυάνωση και βραδυκαρδία. Το μη θρεπτικό πιπίλισμα τεχνητής θηλής – πιπίλας, όταν χρησιμοποιείται ως παροδικό παρηγορητικό μέτρο, έχει δειχθεί να μειώνει το κλάμα. Η ανακούφιση από το άγχος είναι επίσης δυνητικά ωφέλιμη γιατί βελτιώνει την κινητικότητα του στομάχου και αυξάνει την κάθαρση τυχόν εναπομείναντος όγκου υγρών στο στομάχι.

Παρατεταμένοι χρόνοι νηστείας

Παρά το γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν να ερωτηθούν τα βρέφη εάν έχουν άγχος, πείνα ή δίψα, μεγαλύτερα παιδιά δηλώνουν ότι νιώθουν πολύ πεινασμένα κατά την περίοδο του χειρουργείου.

Οι χρόνοι νηστείας στην παιδιατρική συχνά είναι παρατεταμένοι πάνω από τις επίσημες συστάσεις. Σε έρευνα με 1350 παιδιά ηλικίας 2 με 16 ετών αποδείχθηκε ότι οι χρόνοι νηστείας πριν από επέμβαση ήταν συχνό να είναι υπερβολικοί και μεγαλύτεροι από τις συνιστώμενες σύμφωνα με κατευθυντήριες γραμμές.

Παιδιά νηστεύουν για 12 ώρες από στερεές τροφές αντί για 6 με 8 ώρες που είναι η σύσταση, και από υγρά για 7 ώρες αντί για 2 με 4 ώρες που είναι η σύσταση. Και στα νεογέννητα που θηλάζουν οι χρόνοι νηστείας μπορεί να υπερβαίνουν την συνιστώμενη περίοδο 4 ωρών, με συνέπεια αχρείαστη υπογλυκαιμία, άγχος και ανησυχία στο παιδί.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΓΑΛΟΥΧΙΑΣ

1. Ήπιες ανώδυνες ιατρικές επεμβάσεις ή επεμβάσεις που απαιτούν τοπική αναισθησία και όχι καταστολή ή γενική αναισθησία

Τέτοιες επεμβάσεις, όπως η περιτομή με τοπική αναισθησία, διαγνωστικές εξετάσεις, η τοποθέτηση ορού σε φλέβα, η λήψη αίματος και οι εμβολιασμοί μπορεί να γίνουν χωρίς καταστολή ή γενική αναισθησία δεν θα πρέπει να προκαλούν σημαντικό σωματικό τραύμα και ψυχολογική επίπτωση, μην απαιτώντας καταστολή.

Χωρίς καταστολή, το βρέφος μπορεί να προστατεύσει τον αεραγωγό έχοντας ανέπαφο το αντανακλαστικό του βήχα και του εμετού, και επομένως δεν χρειάζεται καμιά νηστεία. Η ανάγκη χρήσης αναλγητικών από το στόμα ή άλλων παρηγορητικών μεθόδων αναλγησίας καθορίζεται από τον γιατρό σε συνεργασία με τους γονείς.

• Εάν πρόκειται για μικρή επέμβαση που δεν απαιτεί καταστολή ή γενική αναισθησία, η σίτιση του βρέφους πρέπει να συνεχίσει κανονικά όπως συνήθως. Τα βρέφη είναι πιο πιθανό να ανεχθούν καλύτερα ήπιες επεμβάσεις όταν το σύνηθες μοτίβο σίτισής τους δεν διαταράσσεται. Θα είναι πιο ήρεμα όταν έχουν φάει κατά την συνήθη τους ρουτίνα. Χωρίς αναισθησία, ακόμα και εάν ο ασθενής κοιμάται κατά τη διάρκεια επέμβασης, τα αντανακλαστικά του ανώτερου αναπνευστικού διατηρούνται ανέπαφα και τα βρέφη θα μπορέσουν να προστατεύσουν τους αεραγωγούς.΄

• Εάν είναι εφικτό, πρέπει να ενθαρρυνθεί ο θηλασμός για την άνεση του παιδιού κατά την διάρκεια της ιατρικής επέμβασης χωρίς καταστολή. Ο θηλασμός ενόσω το βρέφος υφίσταται λήψη αίματος, τοποθέτηση ορού κλπ έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικός τρόπος παροχής ανακούφισης από τον πόνο και θα πρέπει να συνιστά επιλογή που να δίνεται στους γονείς και στα βρέφη.

Εξαιρέσεις για ασθενείς που έχουν τις αισθήσεις τους

Παιδί που δεν δύναται να ακολουθήσει οδηγίες ή να συνεργαστεί εξαιτίας της ηλικίας του ή του σταδίου ανάπτυξής του είναι πιθανό να χρειαστεί καταστολή για ήπιες διαδικασίες, εφόσον έχουν γίνει προσπάθειες για να γίνει η επέμβαση και χωρίς καταστολή και έχουν αποτύχει. Υπό αυτές τις συνθήκες, η επέμβαση μπορεί να πρέπει να αναβληθεί έτσι ώστε ο ασθενής να ακολουθήσει αυστηρές συστάσεις προεγχειρητικής νηστείας.

2. Διαγνωστικές εξετάσεις ή επεμβατικές διαδικασίες που απαιτούν φαρμακευτική ακινητοποίηση ή καταστολή.

Ιατρικές διαδικασίες που είναι περισσότερο επώδυνες και στρεσσογόνες, όπως βιοψία μυελού των οστών ή οσφυονωτιαία παρακέντηση με χορήγηση ενδονωτιαίας χημειοθεραπείας, απαιτούν καταστολή.

Άλλες διαδικασίες μπορεί να απαιτούν έναν μη κινούμενο ασθενή, όπως η τοποθέτηση κεντρικής φλέβας ή η εξέταση μαγνητικής τομογραφίας. Σε τέτοιες περιστάσεις αναισθησιολόγος μπορεί να χρειαστεί να παρέχει γενική αναισθησία, αλλά πολλές από αυτές τις διεργασίες μπορούν πιθανά να γίνουν σε απλή καταστολή εφόσον ακολουθείται αυστηρό πρωτόκολλο καταστολής και ο γιατρός είναι καλά εκπαιδευμένος.

Πότε πρέπει να σταματήσει την πρόσληψη από το στόμα το βρέφος;

Όταν ένα βρέφος περνάει από χειρουργείο ή διαγνωστική εξέταση υπό γενική αναισθησία, η μητέρα πρέπει να σταματήσει τον θηλασμό του τουλάχιστον 4 ώρες πριν την αναισθησία (βλ. πίνακα 1). Παθολογικές καταστάσεις όπως η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση δεν έχουν αποδειχθεί να αλλάζουν τον χρόνο κένωσης του στομάχου σε σύγκριση με υγιή βρέφη, έτσι ώστε οι συστάσεις για αυτούς τους ασθενείς να μην αλλάζουν.

• Εάν το βρέφος πρέπει να παραμείνει νηστικό, πρέπει να παρέχουμε ξεκάθαρες οδηγίες στο άτομο που το φροντίζει. Ο γιατρός που δίνει ή επιβλέπει την καταστολή ή αναισθησία στο νοσοκομείο, την κλινική ή το χειρουργικό κέντρο πρέπει να παρέχει αυστηρές οδηγίες νηστείας ώστε να ελαχιστοποιεί πιθανές αρνητικές εκβάσεις όπως η πνευμονική εισρόφηση, η υπογλυκαιμία και η μείωση του όγκου υγρών στο βρέφος. Αυτές οι οδηγίες συχνά δίδονται σε επίσκεψη πριν την επέμβαση ή/ και στο τηλέφωνο την ημέρα πριν την προγραμματισμένη επέμβαση. Η μητέρα πρέπει να ενημερωθεί ότι η συμμόρφωση στις οδηγίες νηστείας είναι για την ασφάλεια του παιδιού της.

• Πρέπει να ληφθεί υπόψη η καθημερινή φαρμακευτική αγωγή του παιδιού. Σημαντικά φάρμακα όπως αντιεπιληπτικά, για γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση ή καρδιακές παθήσεις πρέπει να δίνονται κανονικά στην ώρα τους. Εάν το φάρμακο είναι στη μορφή ζαχαρούχου σιροπιού, τότε ο όγκος του φαρμάκου και η γρήγορη απορρόφησή του κάνουν τον κίνδυνο εισρόφησης του φαρμάκου χαμηλότερο από την μη χορήγησή του. Αυτό ισχύει και για την παρακεταμόλη, που μπορεί να δοθεί στο παιδί πριν την επέμβαση για αναλγησία. Όποτε είναι εφικτό, η δόση μπορεί να προγραμματιστεί λίγο νωρίτερα ή λίγο αργότερα για να διαχωριστεί η λήψη του από τον χρόνο αναισθησίας. Όποτε γίνεται, άλλα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, πολυβιταμίνες ή άλλα φάρμακα που είναι πηχτά ή αλκαλικά θα πρέπει να αποφευχθούν για 8 ώρες πριν από μια επέμβαση γιατί θεωρούνται ίδια με στερεές τροφές.

• Είναι καλύτερο να σταματά ο θηλασμός στις 4 ώρες πριν την νηστεία και την αναισθησία. Η μητέρα πρέπει να σταματήσει τον θηλασμό ή την χορήγηση μητρικού γάλακτος στο βρέφος περίπου 4 ώρες πριν το προγραμματισμένο χειρουργείο, ακόμα και εάν χρειάζεται να ξυπνήσει το βρέφος. Το να ξυπνήσει το βρέφος 4 ώρες πριν την προγραμματισμένη επέμβαση μειώνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας και αιμοδυναμικής αστάθειας, ειδικά σε βρέφη κάτω των 3 μηνών. Κάτι τέτοιο διατηρεί ιδανικές τις αποθήκες γλυκογόνου στο βρέφος και τον όγκο υγρών του γιατί αν δεν το ξυπνήσει, το βρέφος μπορεί να κοιμηθεί όλη τη νύχτα και να μην λάβει θρέψη ή ενυδάτωση πριν από την προγραμματισμένη επέμβαση.

• Συνεχίστε την χορήγηση καθαρών υγρών έως και 2 ώρες πριν την αναισθησία. Συνιστάται ελεύθερη χορήγηση καθαρών υγρών έως και 2 ώρες πριν την αναισθησία ή την καταστολή. Θεωρούνται ασφαλή έως και 2 ώρες πριν γιατί αδειάζουν από το στομάχι πολύ πιο γρήγορα από ότι το μητρικό γάλα. Μπορεί να αποτρέψουν μείωση του όγκου υγρών, να βελτιώσουν τις αποθήκες γλυκογόνου και να μεγιστοποιήσουν την αιμοδυναμική του ενυδατώνοντας το βρέφος. Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα καθαρά υγρά που παρέχονται σε βρέφη που θηλάζουν είναι ο χυμός μήλου, το νερό, διαλύματα σουκρόζης και ηλεκτρολυτικά διαλύματα. Το λιγότερο προτιμώμενο είναι το νερό γιατί του λείπει οποιαδήποτε πηγή σακχάρων. Εάν η μητέρα προτιμά να αποφύγει το μπιμπερό, το καθαρό υγρό μπορεί να δοθεί στο βρέφος με ποτηράκι, κουταλάκι ή σύριγγα. Τα καθαρά υγρά μπορεί να βοηθήσουν ένα αγχωμένο βρέφος κατά τη διάρκεια νηστείας που έχει αποχωριστεί το στήθος της μητέρας του. Κάτι τέτοιο βοηθάει να αυξηθεί η ικανοποίηση του ασθενούς και του γονιού και επιτρέπει μια πιο ευχάριστη περι-εγχειρητική εμπειρία.

• Μην δίνετε ξένο γάλα για βρέφη ή άλλα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος τουλάχιστον για 6 ώρες πριν την αναισθησία. Εδώ συγκαταλέγονται και ενισχυτικά διαλύματα μητρικού γάλακτος. Για το λόγο αυτό, μητρικό γάλα που δίνεται 4 ώρες πριν από το χειρουργείο πρέπει να είναι μη ενισχυμένο με πρόσθετο διάλυμα.

Πίνακας 1. 

Περίληψη συστάσεων νηστείας για να μειωθεί ο κίνδυνος πνευμονικής εισρόφησης.
Υλικό που εισάγεται στο στομάχι Ελάχιστος χρόνος νηστείας:

• Καθαρά υγρά 2
• Μητρικό γάλα 4
• Ξένο γάλα για βρέφη 6
• Μη ανθρώπινο γάλα 6
• Ελαφρύ γεύμα 6

Αυτές οι συστάσεις εφαρμόζονται σε υγιείς ασθενείς που περνούν από προγραμματισμένες ιατρικές διαδικασίες. Η συμμόρφωση με τις οδηγίες δεν εξασφαλίζει πλήρη κένωση του στομάχου. Οι χρόνοι νηστείας που δίνονται στον πίνακα ισχύουν για όλες τις ηλικίες. Παραδείγματα καθαρών υγρών είναι το νερό, οι χυμοί φρούτων χωρίς ίνες και στερεά κομμάτια, το καθαρό τσάι.

Επειδή το μη ανθρώπινο γάλα είναι παρόμοιο με γεύμα στερεάς τροφής σε σχέση με τον χρόνο κένωσης του στομάχου, η ποσότητα που προσλαμβάνεται πρέπει να συνυπολογίζεται όταν καθορίζει κανείς την κατάλληλη περίοδο νηστείας.

Ένα ελαφρύ γεύμα τυπικά περιλαμβάνει τοστ και καθαρά υγρά. Γεύματα που περιλαμβάνουν τηγανισμένα ή λιπαρά τρόφιμα ή κρέας μπορεί να παρατείνουν τον χρόνο κένωσης του στομάχου.

Τόσο η ποσότητα όσο και ο τύπος τροφής που καταναλώθηκε πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν καθορίζεται η κατάλληλη περίοδος νηστείας.

• Δεν πρέπει να δίνεται μη ανθρώπινο γάλα για 6 – 8 ώρες πριν από την αναισθησία. Η κένωση του στομάχου για σόγια, ρύζι ή αγελαδινό γάλα ποικίλει, οπότε ο όγκος που καταναλώθηκε πρέπει να συνυπολογίζεται. Επομένως, είναι πιο ασφαλές να συνιστάται αποφυγή κάθε τύπου μη ανθρώπινου γάλακτος για 6 – 8 ώρες.

• Στερεά τροφή πρέπει να αποφεύγεται για τουλάχιστον 8 ώρες πριν από την αναισθησία. 8ωρη αποχή συνιστάται για λιπαρά ή πρωτεϊνούχα στερεά γεύματα όπως κρέας ή οτιδήποτε τηγανισμένο. Οι συστάσεις αυτές εφαρμόζονται σε παιδιά που θηλάζουν και παράλληλα τρώνε στερεές τροφές. Για να αποφευχθεί σύγχυση, οι περισσότεροι κλινικοί γιατροί συνιστούν νηστεία από βαριά στερεά γεύματα, που περιλαμβάνουν τις περισσότερες τροφές που δίνονται σε μικρά παιδιά, για μια περίοδο 8 ωρών.

• H καταστολή ή αναισθησία πρέπει να αναβληθεί εάν δεν έχουν τηρηθεί οι απαιτήσεις νηστείας. Εάν ένα βρέφος έχει θηλάσει μέσα στις 4 ώρες πριν από την προγραμματισμένη αναισθησία, ο κίνδυνος εισρόφησης όξινου περιεχομένου είναι σημαντικά αυξημένος. Προσπάθειες να επιτραπεί «μη θρεπτικό πιπίλισμα» στο στήθος για την ανακούφιση του βρέφους μέσα στις 4 ώρες πριν την αναισθησία μπορεί να αυξήσουν το γαστρικό περιεχόμενο και δεν πρέπει να γίνονται. Επίσης εάν έχουν προσληφθεί καθαρά υγρά μέσα στις 2 ώρες πριν την καταστολή, ο ασθενής μπορεί να έχει υπολειμματικό περιεχόμενο στο στόμαχο. Επομένως, εάν η διαδικασία δεν είναι επείγουσα, θα πρέπει να αναβληθεί έως ότου συναντώνται οι ελάχιστες απαιτήσεις νηστείας.

Ανακούφιση του βρέφους και της μητέρας κατά τη διάρκεια νηστείας

Η ανακούφιση του βρέφους κατά την διάρκεια νηστείας μπορεί να γίνει με χρήση πιπίλας, ή με άλλα μέτρα όπως σπάργωμα, κούνημα, αγκαλιά από τους γονείς ή το νοσηλευτικό προσωπικό. Η μητέρα που κρατάει το βρέφος μπορεί να στέλνει σημάδια για επικείμενο γεύμα, επομένως μερικές μητέρες βρίσκουν ότι το βρέφος χρειάζεται να παίρνουν αγκαλιά άλλοι ενήλικες κατά την διάρκεια της περιόδου νηστείας.

Χρήση πιπίλας κατά την περίοδο νηστείας

Μη θρεπτικό πιπίλισμα σε πιπίλα (ή σε καθαρό δάχτυλο) μπορεί να μειώσει τα επεισόδια κλάματος και μπορεί να θεωρηθεί ως παροδικό μέτρο στην προεγχειρητική φάση πριν την έναρξη καταστολής ή αναισθησίας.

Η σουκρόζη πρέπει να θεωρείται καθαρό υγρό εάν χρησιμοποιείται στην πιπίλα για ανακούφιση. Επομένως και η χρήση σουκρόζης πρέπει να σταματήσει 2 ώρες πριν την καταστολή. Εισάγοντας πιπίλα για πρώτη φορά, με ή χωρίς σουκρόζη, μπορεί να αποδειχθεί μη ρεαλιστική σε βρέφη που θηλάζουν. Επίσης μητέρες μπορεί να αποφεύγουν χρήση πιπίλας για να αποφευχθεί πρόωρος αποθηλασμός. Οι έρευνες σε αυτό το θέμα έχουν μεικτά αποτελέσματα.

Εάν είναι αποδεκτές από το βρέφος και επιτρέπονται από τη μητέρα, οι πιπίλες αποτελούν φτηνό και παροδικό τρόπο να μειώνεται το άγχος και να βελτιώνεται η άνεση του βρέφους και η φυσιολογική του κατάσταση.

Εάν είναι εφικτό, συνιστάται η μητέρα να βγάζει και να αποθηκεύει μητρικό γάλα κατά την διάρκεια της περιόδου προεγχειρητικής νηστείας. Μέχρις ότου η μητέρα μπορέσει πάλι να θηλάσει, θα πρέπει να ενθαρρύνεται να βγάζει και να αποθηκεύει το γάλα της για την δική της ανακούφιση και για να αποφεύγεται η παλίνδρομη αναστολή της σύνθεσης μητρικού γάλακτος. Στις μητέρες πρέπει να δίνεται δωμάτιο γαλουχίας ή προσωπικός χώρος για να βγάζουν το γάλα τους.

Ο θηλασμός πρέπει να συνεχιστεί αμέσως μετά την επέμβαση

Μετά από μια μικρή επέμβαση με αναισθησία, εάν το παιδί είναι σταθερό, γενικά υγιές, και ο τύπος χειρουργείου δεν αποτρέπει πρόσληψη από το στόμα, η μητέρα μπορεί άμεσα να ξεκινήσει να θηλάζει το βρέφος της από την στιγμή που εκείνο ξυπνήσει. Κάτι τέτοιο αυξάνει την ανακούφιση, μειώνει τον πόνο του παιδιού, και είναι ευρέως διαδεδομένο και αποδεδειγμένο επιστημονικά, ακόμα και μετά από αποκατάσταση λαγώχειλου ή λυκοστόματος.

Πηγή: ABM Clinical Protocol 25: Reccommendations for preprocedural fasting for the breastfed infant: NPO Guidelines. Breastfeeding Medicine, Volume 7, Number 3, 2012

Σχετικά άρθρα:

• Ποτέ πια μόνα στον γιατρό!
• Για μια πιο ευχάριστη επίσκεψη στον παιδίατρο
• Ο σωστός παιδίατρος ανησυχεί όταν…
• Παιδιατρείο και σύμβουλος γαλουχίας
• Εκτίμηση βρεφικής διατροφής από επαγγελματία υγείας