Απαντά η Έλενα Τερζίογλου
Κλινική Ψυχολόγος

Έχω μια κόρη 19 μηνών και τη θηλάζω ακόμα.
Το προβληματάκι μου είναι ότι όταν βρίσκεται με άλλα παιδάκια μικρότερα ή και λίγο μεγαλύτερα διεκδικεί όλα τα παιχνίδια. Όταν πάει να πάρει άλλο παιδάκι ένα παιχνίδι, αυτή τρέχει να το πάρει και με το έτσι θέλω το παίρνει κιόλας! Έχει κάποιες μέρες που άρχισε να σπρώχνει ή και να τραβάει μαλλιά στα άλλα παιδάκια. Γενικά την πηγαίνω συνέχεια σε παιδότοπους ή την πηγαίνω να παίζει με παιδάκια. Δεν είναι δηλάδή αποκλεισμένη.

Ποια πρέπει να είναι η στάση μου την ώρα που παίρνει ένα παιχνίδι από ένα άλλο παιδάκι και ποια όταν θα το σπρώξει ή θα του τραβήξει τα μαλλιά; Είναι σωστό να τη μαλώνω συνέχεια ή αυτό θα την κάνει να αισθανθεί το κακό παιδί και τελικά θα αναπαράγει αυτό τον ρόλο; Άλλοι μου λένε ότι τα παιδιά πρέπει να τα βρίσκουν μόνα τους και να μην μπλέκομαι καθόλου και άλλοι ότι πρέπει κάθε φορά που το κάνει να της κάνω παρατήρηση. Τελικά τί να κάνω;
Φανή Κ., Ηράκλειο Κρήτης

Αγαπητή Φανή,
κάθε παιδί έχει το δικό του δυναμικό, τον δικό του βιολογικό «εξοπλισμό» και την δική του προδιάθεση.

Η συμπεριφορά που αναφέρετε για το παιχνίδι είναι κάτι που συναντούμε συχνά στην ηλικία που είναι η κόρη σας.

Η βασική λειτουργία του παιχνιδιού είναι ότι λειτουργεί σαν μια γέφυρα μεταξύ της φαντασίας και της πραγματικότητας.

Έτσι επιτρέπει στο παιδί να εκφράσει έντονα συναισθήματα που δεν μπορεί να διαχειριστεί ακόμη επαρκώς και να επεξεργαστεί τα άγχη του, τους φόβους και τις επιθυμίες του ξαναζώντας τα εκ του ασφαλούς μέσα στον φανταστικό κόσμο που δημιουργεί και ελέγχει.

Εντούτοις, θα πρέπει να διαχωρίσετε αν αυτή η συμπεριφορά περιορίζεται στο παιχνίδι ή αν θα λέγατε ότι γενικώς είναι ένα παιδί που δεν μπορεί να περιμένει (το οποίο είναι κάτι διαφορετικό και πιο ευρύ).

Ας πούμε πως είναι η συμπεριφορά της στον θηλασμό; Έχετε την αίσθηση ότι κι εκεί «τρέχει και παίρνει το στήθος με το έτσι θέλω»; Αν συμβαίνει αυτό σε ένα πιο ευρύ πλαίσιο και όχι μόνο στο παιχνίδι, καλό είναι σταδιακά να αρχίσετε να βάζετε γενικώς κάποια όρια -πάντοτε με ευελιξία και πάντα προσαρμόζοντας τα στην ηλικία του παιδιού- γιατί όταν αρχίσει και η εκπαίδευση της τουαλέτας ενδεχομένως να δυσκολευτείτε.

Σε σχέση με την αντιμετώπιση: στην ηλικία που είναι η κόρη σας δεν μπορεί ούτε εκείνη ούτε οι συνομιλητές της «να τα βρουν μόνοι τους»! Χρειάζονται κάποιον να το κάνει για εκείνα, να τους «δανείσει» τις δικές του ψυχικές λειτουργίες.

Όταν είναι με άλλα παιδάκια και παρατηρείτε ότι χρησιμοποιεί το σώμα της για να αποκτήσει τον έλεγχο μπορείτε να την απομακρύνετε μαλακά ώστε να προστατέψετε και την ίδια και το άλλο παιδάκι εξηγώντας της με λόγια.

Επιπλέον, παρατηρήστε και το παιχνίδι της στο σπίτι. Έχει τα ίδια χαρακτηριστικά και όταν παίζει μόνη της; Μπορείτε όταν παίζετε οι δυο σας να της εξηγείτε πως λειτουργούν τα πράγματα, τι σημαίνει να μοιράζεται.

Δράττομαι της ευκαιρίας για να σχολιάσω ότι είναι πολύ σημαντική η παρουσία των ενηλίκων στο παιχνίδι των παιδιών κάτω των 2 ετών. Το παιδί χρειάζεται έναν σύντροφο στο παιχνίδι του όσο αρχαϊκός κι αν είναι ο τρόπος που διαθέτει για να παίξει.