Το μητρικό γάλα είναι ένας εκπληκτικός ζωντανός οργανισμός που αλλάζει συνεχώς σύσταση και μορφή ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του βρέφους και εναρμονίζεται με αυτές από την πρώτη μέχρι και την τελευταία ημέρα του θηλασμού!
Η αλληλεπίδραση του οργανισμού της μητέρας με το βρέφους είναι μοναδική! Εντυπωσιακές είναι οι διαφορές που παρατηρούνται στη σύσταση του μητρικού γάλακτος σε μητέρες με πρόωρα και σε μητέρες με τελειόμηνα νεογνά.
Με υψηλή θερμιδική αξία, το μητρικό γάλα, είναι η πιο πλήρης αρχική πηγή διατροφής για τα βρέφη προτού να φάνε και να αφομοιώσουν άλλα τρόφιμα. Μάλιστα, η παγκόσμια οργάνωση υγείας (WHO) καθώς και η αμερικάνικη ακαδημία παιδιατρικής (ΑΑΡ) συστήνουν αποκλειστικό θηλασμό για τους έξι πρώτους μήνες, χωρίς δηλαδή να προστεθούν άλλα υγρά ή/και τρόφιμα στη διατροφή του βρέφους εκτός αν υπάρχουν συγκεκριμένοι ιατρικοί λόγοι.
Το μητρικό γάλα, διευκολύνει την πεπτική διαδικασία του οργανισμού του βρέφους που απορροφά τα θρεπτικά συστατικά του καλύτερα από κάθε άλλο γάλα, ξένου (φόρμουλα) ή αγελαδινού όπου συχνά προκαλούν αλλεργίες και ενεργεί ως φυσικό καθαρτικό καθιστώντας ευκολότερη την κινητικότητα των εντέρων.
Στείρο μικροβίων και με ανοσολογικές ιδιότητες παρέχει σημαντική προστασία στον βρεφικό οργανισμό ενάντια στα βακτήρια και τους ιούς, προφυλάσσοντάς τον από τις λοιμώξεις.
Η σύστασή του
Το μητρικό γάλα που είναι κατά 90% νερό, είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (πχ λακτόζη), λίπη (που είναι ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας) και πρωτεΐνες. Περιέχει, ζάχαρη, ασβέστιο και σίδηρο και αποτελείται από άλατα, βιταμίνες, ένζυμα, λευκώματα, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, ορμόνες, λιπαρά οξέα, αλλά και ζωντανά κύτταρα που μεταφέρουν πολύτιμα αντισώματα.
Τα περισσότερα ποσοστά των συστατικών του δεν επηρεάζονται από τη μητρική διατροφή.
Εδώ, αξίζει να σημειωθεί πως κάποια από αυτά τα στοιχεία, δεν είναι δυνατόν να παραχθούν εργαστηριακά και αυτός είναι ο λόγος που δεν τα συναντάμε στις φόρμουλες!
Η μορφή του
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και για τρείς έως πέντε ημέρες μετά από τον τοκετό, παράγεται στον μαστικό αδένα μιά κιτρινωπή, κρεμώδης ουσία γνωστή ως πρωτόγαλα (πύαρ), που είναι πλούσιο σε αντισώματα, πρωτεΐνες, βιταμίνες, άλατα και λευκώματα ενώ περιέχει θερμίδες και λιπαρά σε μικρές ποσότητες.
Επειδή είναι λιγοστό, πολλές μητέρες νομίζουν πως δεν έχουν αρκετό γάλα και καταφεύγουν στο συμπλήρωμα, όμως το πρωτόγαλα είναι ακριβώς ότι χρειάζεται το νεογνό!
Κάπου μεταξύ του πρωτογάλακτος και του ώριμου γάλακτος, μια θηλάζουσα μητέρα θα έχει το μεταβατικό γάλα. Σε αυτό το στάδιο που διαρκεί από 7 έως10 μέρες, μειώνονται οι πρωτεΐνες και αυξάνονται τα λίπη, οι βιταμίνες και η λακτόζη. Επίσης, αυξάνεται η ποσότητα του υγρού και γίνεται πιό λεπτόρρευστο παίρνοντας ένα υπόλευκο χρώμα.
Η σύνθεσή του και ο όγκος του μεταβάλλονται συνεχώς, ακολουθώντας τις διατροφικές ανάγκες του βρέφους κι έτσι περίπου τη δέκατη μέρα παράγεται πιά το ώριμο γάλα, το οποίο είναι πλούσιο σε αντισώματα, υδατάνθρακες, βιταμίνες, λιπαρά, λευκώματα και ένζυμα.
Αυτό είναι και το τελικό στάδιο της ωριμότητας του μητρικού γάλακτος που έχει πλέον αποκτήσει το χαρακτηριστικό γαλακτερό του χρώμα.
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού αλλάζει επίσης σύσταση! όπως φαίνεται και στην παραπάνω εικόνα, στην αρχή (αριστερό ποτήρι) το γάλα είναι λεπτόρρευστο κι έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε νερό και χαμηλότερη σε λίπος για να ικανοποιήσει τη δίψα του βρέφους. Στο τέλος αντιστρέφεται η κατάσταση και γίνεται παχύρρευστο με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε νερό και υψηλότερη σε λίπος για να ικανοποιήσει την πείνα του βρέφους.
Τελικά, όπως διάβασα πρόσφατα ένα εύστοχο σχόλιο…
“γάλατα υπάρχουν πολλά, σαν το μητρικό κανένα!”
Μέντορας Θηλασμού,
Perinatal & Motherhood Expert,
Πιστοποιημένη NLP Coach (INLPTA),
Ιδρύτρια του mitrikosthilasmos.com,
μα πάνω απ’ όλα, ΜΑΜΑ x2★
