Είτε τα παιδιά βρίσκονται στα πρώτα στάδια ανάπτυξης τους, είτε στη μέση παιδική ηλικία ή στην περίοδο της εφηβείας, είναι αναμενόμενο οι γονείς να διατηρούν ανησυχίες. Κατά συνέπεια πάντα υπάρχουν ζητήματα όπου προβλεπτικά οι γονείς μπορούν να δράσουν. Τα ζητήματα αυτά ποιοτικά διαφοροποιούνται βάσει του σταδίου ανάπτυξης όπου τα παιδιά διέρχονται.
Διανύοντας τους καλοκαιρινούς μήνες των διακοπών είναι εμφανής η ανησυχία πολλών γονέων για το πώς θα ενημερώνουν τα παιδιά τους αναφορικά με ενδεχόμενους κινδύνους που υπάρχουν σε αυτό το, πιο χαλαρό από όρια, διάστημα.
Όταν τα παιδιά είναι μικρά
Σχετικά με την πρώτη παιδική ηλικία, έως τα πέντε πρώτα χρόνια του παιδιού κατά προσέγγιση, αυτό που συνήθως ανησυχεί τους γονείς είναι η περίπτωση να χάσουν από την προσοχή τους το παιδί τους σε δημόσιο χώρο ή να συμβεί κάτι στο παιδί, όπως κάποιος τραυματισμός, ενώ αυτοί ίσως στιγμιαία έστρεψαν αλλού την προσοχή τους.
Θα πρέπει να ξεκινήσουμε με αφετηρία ότι κανένας γονέας δεν μπορεί να προβλέψει το οτιδήποτε μπορεί να συμβεί στο παιδί του. Ωστόσο, θα είναι απαραίτητο σε περιπτώσεις όπου οικογενειακώς μπορεί να βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους (θάλασσα, παιδότοποι, πάρκα κτλ.) να δρούμε προβλεπτικά ώστε να μην ερχόμαστε αντιμέτωποι με ατυχή περιστατικά.
Σημαντικό λοιπόν, θα είναι ιδίως στα παιδιά αυτής της μικρής ηλικίας να διατηρούμε την προσοχή μας σε αυτά όταν παίζουν και ακόμα περισσότερο όταν είναι σχετικά απομακρυσμένα από εμάς.
Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι το «προβλέπειν» δε θα πρέπει να σημαίνει και «παρεμποδίζειν» τη λειτουργία του κάθε παιδιού και την έμφυτη προδιάθεσή του για διερεύνηση και ανακάλυψη του περιβάλλοντος του.
Κατά συνέπεια οι γονείς θα είναι καλό να διατηρήσουν τα όρια μεταξύ επαρκούς εποπτείας των παιδιών τους και της υπέρμετρης παρεμβατικότητας η οποία μόνο καθηλωτική μπορεί να είναι για τα παιδιά.
Με λίγα λόγια επισημάνετε στα παιδιά σας τους κινδύνους που μπορεί να προξενήσει μία συμπεριφορά τους, ιδίως όταν παρουσιάζουν έντονη τάση ως προς αυτήν. Είναι προτιμότερο να δώσετε έμφαση σε ότι είναι καλό να κάνουν και όχι μόνο σε ότι είναι επικίνδυνο γι’ αυτά.
Στα παιδιά αρκετά μικρής ηλικίας εστιάστε σε απλές, ευδιάκριτες και κατανοητές επισημάνσεις και όχι σε αλυσιδωτές. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας τείνουν να συγκρατούν λίγα, οπότε μείνετε στην ουσία.
Αναδείξτε ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες της κάθε συμπεριφοράς, χωρίς όμως και πάλι να ξεπεράσετε τα όρια της ήπιας αλλά και σοβαρής επισήμανσης. Μη ξεχνάτε να επικροτείτε πάντα όταν τα παιδιά σας ακολουθούν ή προσπαθούν να ακολουθήσουν τα όρια που προσπαθείτε να θέσετε. Δώστε τους κάτι πίσω.
Όταν τα παιδιά μεγαλώσουν
Στα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας και κυρίως αυτά που βρίσκονται στην εφηβεία, τόσο γενικότερα αλλά ίσως ακόμα περισσότερο τους θερινούς μήνες όπου οι επιθυμίες των παιδιών αυξάνονται με την αλλαγή της διάθεσης και τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο τους, οι κίνδυνοι με τους οποίους οι γονείς συνήθως έρχονται αντιμέτωποι, είναι η παραβίαση των ορίων σχετικά με τις ώρες που θα επιστρέψουν από την έξοδο τους και τα μέρη όπου θα την πραγματοποιήσουν.
Αποτελεί σταθερά βέβαια ότι η πρόβλεψη και οι θετικές επικοινωνιακά σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών αποτελούν τον πιο σημαντικό παράγοντα ώστε τα παιδιά να μην καταλύουν τα όρια. Εντούτοις ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, των υγιών δηλαδή σχέσεων, τα παιδιά πολλές φορές τείνουν να ξεπερνούν τα όσα ίσως έχουν προσυμφωνήσει με τους γονείς τους.
Καλό θα είναι λοιπόν να έχει διαμορφωθεί μία ευδιάκριτη συμφωνία μεταξύ γονέων και παιδιών σχετικά με τους όρους και τους κανόνες στη συμπεριφορά τους, η οποία βέβαια να είναι προσαρμοσμένη και στις ανάγκες των παιδιών και όχι μόνο στις απόψεις των γονέων. Μέσω αμοιβαίας κατανόησης και υποχωρήσεων φαίνεται ότι τα παιδιά είναι πιο εύκολο να ακολουθήσουν τα όρια.
Τέλος, θα είναι πολύ σημαντικό να αναδεικνύεται από τους γονείς η εμπιστοσύνη όπου αυτοί έχουν στα παιδιά τους ώστε να τους δίνουν κίνητρα για να διατηρήσουν αυτή την πολύτιμη αίσθηση.
Να θυμάστε, δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές. Ο κάθε γονέας γνωρίζει καλύτερα με ποιον τρόπο να κεντρίσει την προσοχή του παιδιού του και να επιδράσει αποφασιστικά σε ότι κρίνεται σημαντικό για το παιδί.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056», ή ηλεκτρονικά στη διεύθυνση sos1056@hamogelo.gr, ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.
Σχετικά άρθρα:
- 90 δευτερόλεπτα αρκούν για να εξαφανιστεί ένα παιδί (video)
- Τα παιδιά και τα μάτια σας! Σοκαριστικό κοινωνικό πείραμα (video)
- Ποτέ μην αφήνετε το παιδί μόνο του στο αυτοκίνητο! (βίντεο πρόληψης ατυχημάτων)
- Προσοχή στα παιδιά και τις κυλιόμενες σκάλες (video)
- Νερό: Ένας μεγάλος κίνδυνος για τα μικρά παιδιά
- Διακοπές: Συμβουλές για την ασφαλή μεταφορά των παιδιών
- Οδηγός για μεταφορά παιδιού στο αυτοκίνητο
Συντακτική ομάδα mitrikosthilasmos.com