Το υψηλό κόστος του μη θηλασμού για τις μητέρες

Μια μεγάλη οικονομοτεχνική έρευνα δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2013 στο επιστημονικό περιοδικό Obstetrics and Gynecology τον Ιούλιο του 2013, που στόχο είχε να εκτιμηθεί η επίπτωση των χαμηλών ποσοστών μητρικού θηλασμού στον πληθυσμό των γυναικών σε κόστος πρόωρων θανάτων για τις γυναίκες και ως προς το οικονομικό κόστος για την κοινωνία.

Μετάφραση/Σχολιασμός: Στέλιος Παπαβέντσης
Παιδίατρος, MRCPCH, DCH, IBCLC | www.pediatros-thes.gr

Η ερευνητική ομάδα προερχόταν από την συνεργασία πολλών σημαντικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στις ΗΠΑ – Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, τα Πανεπιστήμια της Βόρειας Καρολίνας, του Pittsburgh και της Αλαμπάμα.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ως βάση τις επιστημονικά τεκμηριωμένες συσχετίσεις ανάμεσα στον μητρικό θηλασμό και την μακροπρόθεσμη υγεία των μητέρων. Έπειτα έφτιαξαν ένα μοντέλο για να δουν τις επιπτώσεις του μη θηλασμού σε έναν πληθυσμό 1.88 εκατομμυρίων γυναικών το 2002 ηλικίας 15 ετών. Υπολόγισαν δηλαδή πιο θα είναι το μελλοντικό κόστος αυτών των γυναικών μέχρι τα 70 τους χρόνια.

Πιο συγκεκριμένα, συνέκριναν τα αποτελέσματα που θα αναμένονταν εάν αυτός ο πληθυσμός θήλαζε κατά 90% στο τέλος του πρώτου χρόνου της ζωής για κάθε παιδί, με τα αποτελέσματα που προκύπτουν εάν το ποσοστό θηλασμού στο τέλος του πρώτου χρόνου είναι το σημερινό στις ΗΠΑ, 23% (6% στην Ελλάδα).

Τα αποτελέσματα υγείας που μελετήθηκαν αφορούσαν την εμφάνιση καρκίνου μαστού στις γυναίκες, καρκίνου ωοθηκών πριν την εμμηνόπαυση, αρτηριακής υπέρτασης, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, και εμφράγματος μυοκαρδίου.

Για τα παραπάνω νοσήματα των γυναικών υπολογίστηκαν τα άμεσα έξοδα, τα έμμεσα έξοδα, και το κόστος πρόωρου θανάτου (πριν την ηλικία των 70 ετών), όλα εκφρασμένα σε δολάρια του 2011. Προυπόθεση των συμπερασμάτων της έρευνας είναι ότι οι συσχετίσεις που ανευρίσκονται ανάμεσα στον θηλασμό και τα αποτελέσματα υγείας στις μητέρες είναι αιτιολογικές.

Ανάλυση κόστους των νοσημάτων της μητέρας που σχετίζονται με τον μη θηλασμό

Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι τα σημερινά μειωμένα ποσοστά μητρικού θηλασμού στις ΗΠΑ οδηγούν σε:

• 4.981 εξτρά περιπτώσεις καρκίνου μαστού στον γυναικείο πληθυσμό
• 5.3847 εξτρά περιπτώσεις αρτηριακής υπέρτασης
• 13.946 εξτρά περιπτώσεις εμφράγματος μυοκαρδίου.

Σε οικονομικό κόστος, βρέθηκε ότι τα σημερινά χαμηλά ποσοστά θηλασμού στο έτος στις ΗΠΑ επιφέρουν εξτρά κόστος:

• 17,4 δις δολάρια στην κοινωνία ως αποτέλεσμα πρόωρων θανάτων
• 733 εκατομμύρια δολάρια σε άμεσα κόστη από την νοσηρότητα των γυναικών και
• 126 εκατομμύρια δολάρια σε έμμεσα κόστη νοσηρότητας.

Ο αριθμός των εξτρά πρόωρων θανάτων γυναικών (πριν τα 70 τους) ως συνέπεια των χαμηλών ποσοστών θηλασμού υπολογίστηκε σε 4.396.

Οι επιστήμονες υπολόγισαν ακόμα ότι:

• Για κάθε 35 μητέρες που θηλάζου παραπάνω, προλαμβάνεται μία περίπτωση εμφάνισης αρτηριακής υπέρτασης
• Για κάθε 135 μητέρες που θηλάζουν παραπάνω προλαμβάνεται μία περίπτωση εμφράγματος μυοκαρδίου
• Για κάθε 385 μητέρες που θηλάζουν παραπάνω προλαμβάνεται μία περίπτωση καρκίνου του μαστού

Οι ερευνητές τονίζουν ότι η ανάλυσή τους μπορεί να υποεκτιμά σημαντικά το πραγματικό κόστος του μη θηλασμού, καθώς ολοένα περισσότερες συσχετίσεις του μη θηλασμού με νοσήματα των μητέρων ανυερίσκονται στην επιστημονική βιβλιογραφία.

Το συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού στις ΗΠΑ (suboptimal breastfeeding) είναι πιθανό να αυξάνουν σημαντικά την νοσηρότητα των μητέρων και το κόστος για το σύστημα υγείας.

Επομένως, απαιτείται εστίαση με ανάλογη χρηματοδότηση σε περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν περαιτέρω αυτές οι συσχετίσεις και να διερευνηθεί η σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσα στον μη θηλασμό και προβλήματα υγείας στις γυναίκες μακροπρόθεσμα. Απαιτείται ακόμα οι δημόσιες καμπάνιες για την  προώθηση του μητρικού θηλασμού να εστιάσουν περισσότερο στην ενημέρωση του κοινού για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού στην μακροχρόνια υγεία των γυναικών.

H υποστήριξη του μητρικού θηλασμού από την πολιτεία δεν είναι ούτε ακριβή, ούτε πολυτέλεια, αλλά επένδυση που φέρνει πολύ περισσότερα πίσω και αποφέρει καρπούς. Τα υψηλά ποσοστά σίτισης με ξένο γάλα δεν έχουν μόνο κόστος υγείας και οικονομικό για τα βρέφη, αλλά και για τις μητέρες τους. Στην Ελλάδα που τα ποσοστά θηλασμού βρίσκονται ακόμα χαμηλότερα από εκείνα στις ΗΠΑ τα νούμερα θα πρέπει να υπολογιστούν αναλογικά ακόμα πιο σημαντικά και μεγαλύτερα.

Μια πολύ πετυχημένη παρατήρηση της Tanya Liebremann ΙBCLC ως αντίδραση σε αυτήν την έρευνα που για πρώτη φορά μας φέρνει αντιμέτωπους με το κόστος του μη θηλασμού για τις μητέρες, ήταν η εξής: Στον τομέα της εκπαίδευσης είναι διαδεδομένο το σύνθημα: “Αν η εκπαίδευση σου φαίνεται ακριβή, δοκίμασε την άγνοια”.  Τώρα είναι καιρός να πούμε: “Αν η υποστήριξη του θηλασμού σου φαίνεται ακριβή, δοκίμασε την αρρώστια”.

Το κόστος του να μην παρέχεις υποστήριξη στις γυναίκες να θηλάσουν τα μωρά τους σύμφωνα με τις συστάσεις των επιστημονικών οργανισμών είναι αστρονομικό εξαιτίας των γνωστών οφελών του θηλασμού στην υγεία βρεφών και μητέρων. Ο μητρικός θηλασμός δεν είναι επιλογή lifestyle αλλά προτεραιότητα δημόσιας υγείας.

ΒΠηγή: Bartick MC, Stuebe AM, Schwarz EB, Luongo C, Reinhold AG, Foster EM. Cost Analysis of Maternal Disease Associated With Suboptimal Breastfeeding. Obstet Gynecol. 2013 Jul;122(1):111-119.

Σχετικά άρθρα:

• O θηλασμός προλαμβάνει καρκίνο και θανάτους
• Ο θηλασμός προστατεύει από υπέρταση
• Θηλασμός εναντίον διαβήτη
• Ο θηλασμός κάνει καλό και στη μητέρα
• Ο μακροχρόνιος θηλασμός ασπίδα προστασίας έναντι του καρκίνου των ωοθηκών
• Μακροχρόνιος θηλασμός για υγιή οστά στις γυναίκες
• Μητέρες που θήλασαν τείνουν να είναι πιο λεπτές στα πεντήντα
• Mη θηλασμός και γυναικεία παχυσαρκία
• Μη θηλασμός, σπλαχνικό λίπος και καρδιαγγειακά νοσήματα στη μητέρα