Προειδοποιητική οδηγία για την προετοιμασία του υποκατάστατου γάλακτος για βρέφη σε σκόνη

Προειδοποιητική οδηγία για την προετοιμασία του υποκατάστατου γάλακτος για βρέφη σε σκόνη

Υποκατάστατα μητρικού γάλακτος: προσθέστε την σκόνη σε νερό 70 βαθμών Κελσίου

Το Υπουργείο Υγείας στη Μεγάλη Βρετανία εξέδωσε προειδοποιητική οδηγία στις 23 Ιανουαρίου 2013 προς όλους τους σχετιζόμενους με μικρά παιδιά επαγγελματίες υγείας – γενικούς γιατρούς, παιδιάτρους, μαίες, νοσοκόμες, επισκέπτριες υγείας, φαρμακοποιούς.


Το περιεχόμενό της, που υπογράφεται από τον Chief Medical Officer του Department of Health έχει ως εξής:

«Είμαστε ενήμεροι για την πρόσφατη δημόσια διαμάχη σχετικά με την προετοιμασία του υποκατάστατου γάλακτος για βρέφη σε σκόνη χρησιμοποιώντας νερό σε θερμοκρασία χαμηλότερη των 70 βαθμών Κελσίου. Κάτι τέτοιο μας προκαλεί ανησυχία, γιατί η προσεκτική μας προσέγγιση θέτει την καλύτερη δυνατή πρακτική και στοχεύει στο ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι για τα βρέφη. Για αυτό το λόγο εμείς, ο Γενικός Αρχίατρος και η διευθύντρια Δημόσιας Υγείας στην Αγγλία, γράφουμε σε όλους τους επαγγελματίες υγείας της χώρας για να αναδείξουμε αυτό το σημαντικό ζήτημα και να επαναλάβουμε τις ήδη διαμορφωμένες κατευθυντήριες γραμμές.

Θα θέλαμε να επαναλάβουμε ότι η θέση του Υπουργείου Υγείας και του Οργανισμού Ασφάλειας Τροφίμων (Food Standards Agency)  είναι πως, η καλύτερη πρακτική για να φτιάχνονται τα γεύματα υποκατάστατου μητρικού γάλακτος είναι η τοποθέτηση της σκόνης γάλακτος σε νερό με θερμοκρασία 70 βαθμών Κελσίου ή παραπάνω.

Αυτή η οδηγία είναι σύμφωνη με την οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και σκοπεύει να εξασφαλίσει ότι οι δυνητικοί μικροβιακοί κίνδυνοι που σχετίζονται με αυτά τα προιόντα μένουν στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο. Χρησιμοποιώντας νερό σε αυτή την θερμοκρασία καταστρέφονται επιζήμια παθογόνα μικρόβια που είναι πιθανό να είναι παρόντα στην μη αποστειρωμένη σκόνη γάλακτος και επιπλέον μειώνεται ο κίνδυνος επιμόλυνσης που μπορεί να συμβεί μέσα στο σπίτι (πχ εξαιτίας κακών πρακτικών υγειινής ή συσκευών για τάισμα που δεν έχουν αποστειρωθεί επαρκώς).

Γνωρίζουμε από την Έρευνα Βρεφικής Διατροφής του 2010 ότι σχεδόν οι μισές μητέρες, που είχαν προετοιμάσει γεύματα ξένου γάλακτος κατά τις τελευταίες 7 ημέρες, ακολούθησαν και τις τρεις συστάσεις για την παρασκευή του γάλακτος (να φτιάχνουν κάθε φορά μόνο ένα γεύμα, να φτιάχνουν το γεύμα μέσα σε 30 λεπτά από την ώρα που έβρασε το νερό και να προσθέτουν το νερό στο μπιμπερό πριν από την σκόνη). 7 στις 10 μητέρες τήρησαν την οδηγία να φτιάχνουν το γεύμα ξένου γάλακτος μέσα σε 30 λεπτά από το βράσιμο του νερού. Πρόκειται για αύξηση κατά 12% σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα και είναι απόδειξη για τις σωστές πληροφορίες που παρέχετε στους γονείς – δεν θέλουμε να χαθεί αυτή η θετική πορεία.

Ωστόσο, θα θέλαμε να καταστήσουμε σαφές ότι όλα τα στάνταρ βρεφικά παρασκευάσματα υποκατάστατου μητρικού γάλακτος, τόσο πρώτης όσο και δεύτερης βρεφικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιέχουν προβιοτικά, θα πρέπει να ετοιμάζονται με βάση την σημερινή καλύτερη πρακτική, ανεξάρτητα από την ύπαρξη οποιασδήποτε αντίθετης οδηγίας πάνω στο προιόν και στην ετικέτα του, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος λοίμωξης για τα βρέφη. Παρότι η πιθανότητα για λοίμωξη είναι χαμηλή, πρέπει να διατηρήσουμε την επαγρύπνησή μας διότι οι συνέπειες της παρουσίας βλαπτικών παθογόνων μικροβίων μπορεί να είναι σοβαρές, και κάποιες φορές θανατηφόρες, στα βρέφη που προσβάλλονται.»

Τα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος σε σκόνη δεν είναι αποστειρωμένα προιόντα, αλλά μπορούν να κουβαλούν παθογόνα μικρόβια ήδη από το εργοστάσιο παρασκευής τους. Έρευνες δείχνουν ότι 15% των δειγμάτων φέρουν το δυνητικά επικίνδυνο μικρόβιο enterobacter sackasackie, ενώ σε άλλα δείγματα ανευρίσκονται συχνά άλλα δυνητικά βλαπτικά μικρόβια όπως σπόροι κλωστηριδίων και σαλμονέλλα. Για να σκοτωθούν αυτά τα μικρόβια πρέπει η σκόνη να προστεθεί σε νερό που έχει βράσει και δεν έχει αφεθεί να κρυώσει για παραπάνω από 30 λεπτά, ή με θερμοκρασία νερού ίση ή μεγαλύτερη από 70 βαθμούς Κελσίου.

Ήδη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τα Υπουργεία Υγείας της Μ Βρετανίας και της Νέας Ζηλανδίας έχουν θέσει τους επαγγελματίες υγείας προ των ευθυνών τους. Στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει καμία οδηγία από κανέναν υπεύθυνο φορέα, έτσι ώστε οι γονείς να συνεχίζουν να ετοιμάζουν το ξένο γάλα για βρέφη με βάση τις οδηγίες που αποφασίζει ο κατασκευαστής στην ετικέτα. Ωστόσο, οι παρασκευαστές υποκατάστατου μητρικού γάλακτος επιμένουν να συνιστούν να προστίθεται η σκόνη γάλακτος σε νερό που έβρασε και έμεινε έξω για να γίνει χλιαρό (40 βαθμοί Κελσίου). Αυτή η πρακτική είναι δυνητικά επικίνδυνη για τα βρέφη, ιδιαίτερα για βρέφη που τρέφονται με ξένο γάλα κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής, για βρέφη πρόωρα, για βρέφη νοσηλευμένα για άλλους λόγους ή καταπονημένα αλλά δυστυχώς και για βρέφη μεγαλύτερα και προηγούμενα υγιή.

Οι εταιρίες υποκατάστατων αποφεύγουν να διορθώσουν τις οδηγίες που δίνονται στους γονείς γιατί σε υψηλές θερμοκρασίες 70 βαθμών Κελσίου μπορεί να καταστρέφονται οι λακτοβάκιλλοι και άλλα προβιοτικά που τοποθετούν μέσα στο προιόν τους – παρά το γεγονός ότι η ανεξάρτητη επιστημονική βιβλιογραφία δεν έχει επιβεβαιώσει ποτέ οποιαδήποτε ωφέλεια από την προσθήκη προβιοτικών στα σκευάσματά τους – , ενώ επιπρόσθετα σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να αλλοιώνονται άλλα συσταστικά του σκευάσματος ή να καθίστανται απρόβλεπτες οι συγκεντρώσεις συγκεκριμένων συστατικών όπως βιταμίνες.

Το Υπουργείο Υγείας στην Ελλάδα, ο υπεύθυνος για τον έλεγχο των παρασκευασμάτων για βρέφη Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων και όλοι οι σχετιζόμενοι φορείς θα πρέπει να μελετήσουν αυτό το σοβαρό θέμα δημόσιας υγείας που αφορά τα βρέφη μας, να θέσουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές και να εκπαιδεύσουν ανάλογα τους επαγγελματίες υγείας που έρχονται σε επαφή με οικογένειες.

Η διατήρηση μη ιδανικών πρακτικών σε μαζική κλίμακα είναι επιζήμια για την δημόσια υγεία και η πολιτεία έχει υποχρέωση να προστατεύει την ελληνική οικογένεια ενάντια σε ασύδοτα εμπορικά συμφέροντα. Το enterobacter sackazackie προερχόμενο από ξένο γάλα σε σκόνη έχει ενοχοποιηθεί σε έρευνες διεθνώς για πολλές περιπτώσεις επιδημιών σε νεογνικές μονάδες και σε παιδιατρικά νοσοκομεία, αλλά και βρεφικούς θανάτους.

Πηγή: https://www.cas.dh.gov.uk/ViewandAcknowledgment/ViewAlert.aspx?AlertID=101875

Παιδίατρος, MRCPCH, DCH, IBCLC Πιστοποιημένος σύμβουλος γαλουχίας
Πρόεδρος Δικτύου Δράσης για την Βρεφική και Παιδική Διατροφή IBFAN Ελλάδας

Σχετικά άρθρα:

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *