Η εκτίμηση της διατροφής ενός νεογνού και βρέφους ηλικίας λίγων μηνών από επαγγελματία υγείας διαρκεί περίπου μία με μιάμιση ώρα.

Ο επαγγελματίας συστήνεται και εγκαθιστά μια καλή σχέση επικοινωνίας με τους γονείς. Το βρέφος πρέπει να είναι παρόν σε όλη την διάρκεια της επίσκεψης
, γιατί μέσα από ευκαιριακή παρατήρηση παράλληλη με την συζήτηση με τους γονείς, ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να βρίσκει στοιχεία που θα τον βοηθήσουν για τα συμπεράσματά του, πχ παρατηρεί την γενική κατάσταση του βρέφους, τα σημάδια πείνας του, την αλληλεπίδραση των γονιών μαζί του κλπ. Το βρέφος δεν πρέπει να είναι μακριά στο κρεβατάκι σε άλλο δωμάτιο.

• Ηλικία της μητέρας
• Παθήσεις (ιδιαίτερα θυρεοειδούς, ορμονικά προβλήματα, διαβήτης, αλλεργίες, παθήσεις και χειρουργικές επεμβάσεις στο στήθος)
• Οικογενειακό ιστορικό και από τις δύο πλευρές (ιδιαίτερα συγγενών προβλημάτων, αλλεργιών)

• Προηγούμενες κυήσεις/ προβλήματα
• Προβλήματα σύλληψης
• Προβλήματα υγείας άλλων παιδιών σε μικρή ηλικία
• Εάν θήλασε άλλα παιδιά και πόσο

• Προβλήματα υγείας της μητέρας (ιδιαίτερα αναιμία, θυρεοειδούς, διαβήτης, υπέρταση)
• Προβλήματα που βρέθηκαν σε υπερηχογραφήματα
• Εξετάσεις αίματος/ έλεγχος λοιμώξεων
• Φάρμακα που έπαιρνε η έγκυος
• Αλλαγές στο στήθος

• Ηλικία κύησης στην γέννα (πιο δύσκολος ο θηλασμός όσο πιο μακριά από τις 39 εβδομάδες)
• Είδος τοκετού (καισαρική πιο δύσκολος, φυσιολογικός)
• Κατάσταση υγείας του νεογέννητου (έκλαψε αμέσως κλπ)
• Σωματομετρικά γέννησης (βάρος κλπ)

• Συνήθη εμπόδια και λάθη στην έναρξη του θηλασμού (απουσία θηλασμού στις πρώτες δύο ώρες από την γέννα, μη συχνός θηλασμός – λιγότερο από 8 φορές το 24ωρο, χρονικοί περιορισμοί στον θηλασμό, χορήγηση συμπληρώματος στο παιδί, μη θηλασμός την νύχτα, μη συν-διαμονή παιδιού – μητέρας, χρήση πιπίλας)
• Ίκτερος και υπογλυκαιμία
• Απώλεια βάρους του μωρού (φυσιολογική έως 8%)
• Ούρα και κόπρανα του μωρού (συχνότητα, σύσταση, χρώμα)
• Πότε «γέμισε» το στήθος της μητέρας (φυσιολογικά στις 48-72 ώρες από την γέννηση) και πως αντιμετωπίστηκε
• Επιπλοκές στην μητέρα

• Τι υγρά παίρνει (μητρικό γάλα, τεχνητό γάλα, τσάι, άλλο)
• Συχνότητα των γευμάτων γάλακτος
• Διάρκεια των θηλασμών/ ποσότητα άλλων γαλάτων
• Νυχτερινά γεύματα
• Άλλες τροφές επιπρόσθετα του γάλακτος (πότε ξεκίνησαν, ποιες, συχνότητα)
• Άλλα υγρά επιπρόσθετα του γάλακτος (πότε ξεκίνησαν, ποια, συχνότητα)
• Χρήση μπιμπερό
• Διάγραμμα ανάπτυξης (βάρος γέννησης, τωρινό βάρος, μήκος)
• Συχνότητα ούρησης ανά ημέρα (6 φορές ή περισσότερο, εάν είναι μικρότερο των 6 μηνών)
• Κόπρανα (συχνότητα, σύσταση)
• Τυχόν αναγωγές/ έμετοι
• Διατροφή και φάρμακα στην μητέρα
• Επιστροφή της μητέρας στην εργασία – πότε, για πόσες ώρες
• Βοήθειες στην μητέρα από τον  περίγυρό της
• Βοήθεια και αντιλήψεις του περίγυρου της μητέρας σχετικά με τον θηλασμό και την βρεφική διατροφή
• Κατάσταση υγείας της μητέρας (επιλόχεια κατάθλιψη; Συνεχιζόμενη κολπική αιμορραγία; Αναιμία;)
• Τυχόν χρήση θηλάστρου – λεπτομέρειες

• Διόγκωση στήθους
• Κατάσταση των θηλών και της θηλαίας άλω (επίπεδες, τραυματισμένες, επώδυνες, με μυκητίαση κλπ)

• Γενική κατάσταση (ζωηρό; Ληθαργικό; Ευερέθιστο;)
• Δέρμα (ίκτερος; Αφυδάτωση; Πυρετός; )
• Εξέταση όλων των συστημάτων για αποκλεισμό παθήσεων που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τον θηλασμό (λοίμωξη, ουρολοίμωξη, συγγενής καρδιακή ανωμαλία, περιγεννητικό στρες, , άλλες συγγενείς ανωμαλίες)
• Ιδιαίτερα λεπτομερής εξέταση της στοματικής περιοχής (σχιστία υπερώας; βραχύς χαλινός γλώσσας; μυκητίαση γλώσσας;)
• Κατάσταση του ομφαλού
• Νευρολογικά αντανακλαστικά σε σχέση με τον θηλασμό (αντανακλαστικό προσανατολισμού, θηλαστικών κινήσεων, εμετού κλπ)

• Θέση της μητέρας (χαλαρωμένη; Το παιδί προς το στήθος και όχι το ανάποδο; Με υποστήριξη του στήθους από μαξιλάρια; Με υποστήριξη των ποδιών; Νιώθει άνετα;
• Συμπεριφορά του μωρού (προσανατολίζεται προς το στήθος, ανοίγει διάπλατα το στόμα του για να πιάσει το στήθος;)
• Υποστήριξη του στήθους (με το ελεύθερο χέρι της μητέρας και τα δάχτυλα μακριά από την θηλαία άλω; Με τα δάχτυλα σαν το πιάσιμο τσιγάρου – κακή πρακτική; Κάνοντας μαλάξεις στο στήθος – καλή πρακτική;)
• Κατάσταση της θηλής (βγαίνει προς τα έξω;)
• Τοποθέτηση του βρέφους (σώμα, αυχένας και κεφάλι σε ευθεία; Σώμα του μωρού σε στενή επαφή με το σώμα της μητέρας; Υποστήριξη όλου του σώματος του βρέφους; Το βρέφος προσεγγίζει το στήθος με την μύτη απέναντι στην θηλή (σωστό) και όχι με το κάτω χείλος κοντά στην θηλή (λάθος)
• Προσκόλληση του στόματος του παιδιού στο στήθος ( η μητέρα περιμένει έως ότου το μωρό κάνει μεγάλο στόμα; Περισσότερη θηλαία άλως είναι ορατή πάνω από το άνω χείλος του μωρού; Το στόμα του βρέφους είναι ανοιγμένο διάπλατα; Το κάτω χείλος είναι γυρισμένο προς τα έξω; Το σαγόνι του βρέφους ακουμπά στο στήθος (σωστά))
• Θηλαστικές κινήσεις και καταπόσεις του μωρού όσο είναι στο στήθος (ακούγεται γκλουπ; Αργές, βαθιές θηλαστικές κινήσεις με παύσεις (σωστό) ή μόνο γρήγορες επιπόλαιες κινήσεις του μωρού σαν να «πιπιλάει» (λάθος); Στρογγυλά μάγουλα κατά την διάρκεια των θηλαστικών κινήσεων (σωστό) ή ρουφηγμένα (λάθος); Το βρέφος αφήνει το στήθος όταν τελειώνει;
• Η κατάσταση της θηλής στο τέλος του θηλασμού (απλά επιμηκυσμένη (σωστό) ή πατημένη, τραυματισμένη, με ραγάδα, με πόνο (λάθος);
• Άλλες θέσεις θηλασμού, επίδειξη και εξοικείωση της μητέρας μαζί τους

• Έχει σημάδια έκλυσης ωξυτοκίνης η μαμά; – όχι απαραίτητα να υπάρχουν αλλά χρήσιμα εάν υπάρχουν! – (δίψα με τον θηλασμό; Αίσθηση ότι κατεβαίνει το γάλα; Πόνος στην μήτρα κατά τον θηλασμό; Αίσθημα χαλάρωσης κατά τον θηλασμό;)
• Υπάρχουν σημάδια απομάκρυνσης του μητρικού γάλακτος από το μωρό; (Η μαμά αισθάνεται το στήθος πιο ελαφρύ μετά τον θηλασμό; Το παιδί όταν τελειώνει έχει γαλατάκι στο στόμα του; Το άλλο στήθος ρέει γάλα όταν το παιδί πίνει από την άλλη μεριά; Υπάρχει ροή γάλακτος στο ντούζ ή όταν το μωρό κάνει ώρα να φάει ή όταν το μωρό κλαίει;)

• Είναι ο θηλασμός εγκατεστημένος ή όχι; Πόσο αποτελεσματικός είναι; Ποιες παρεμβάσεις μπορούν να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα στην απομάκρυνση γάλακτος από το παιδί;
• Είναι το παιδί υγιές; Αναπτύσσεται κανονικά;
• Είναι η μητέρα υγιής;

• Την μητέρα
• Το βρέφος
• Τον θηλασμό

• Υποστήριξη και συμβουλευτική ενθάρρυνσης της μητέρας να συνεχίσει σωστές πρακτικές, με προφορικές και γραπτές πληροφορίες – φυλλάδια
• Αντιμετώπιση προβλημάτων με παρεμβάσεις όπου χρειάζεται
• Παραπομπή σε ειδικούς εάν χρειάζεται
• Παρακολούθηση και επανέλεγχος – πότε, πόσο συχνά, γιατί;

1. Όταν μια μητέρα καλεί έναν επαγγελματία υγείας (παιδίατρο, μαία, σύμβουλο γαλουχίας) πρέπει να γίνεται εκτίμηση όλων των παραπάνω. Ιδιαίτερα η παρατήρηση ενός θηλασμού από την αρχή μέχρι το τέλος του και η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας του θηλασμού είναι ενέργειες εντελώς απαραίτητες για κάθε μωρό που θηλάζει. Εάν δεν γίνουν, παρακαμφθούν και αποφασιστεί χωρίς αναλυτική εκτίμηση να χορηγηθεί ξένο γάλα, η εκτίμηση είναι ανεπαρκής και η οδηγία αυξάνει την πιθανότητα αποθηλασμού χωρίς να υπάρχει ιατρικός λόγος.
2. Η εκτιμήσεις θηλασμού που γίνονται τηλεφωνικά, μέσα από το διαδίκτυο ή από email δεν μπορεί να είναι ποτέ πλήρεις. Τις περισσότερες φορές μπορούν να δοθούν περιορισμένες συμβουλές με βάση περιορισμένο αριθμό στοιχείων που δίνονται. Πολλές φορές μάλιστα δεν είναι δυνατόν να γίνει καμία ρεαλιστική και χρήσιμη εκτίμηση εάν δεν εξεταστεί το παιδί, η μητέρα και δεν παρατηρηθεί ο τρόπος που γίνεται ο θηλασμός.
3. Ο πιστοποιημένος σύμβουλος γαλουχίας IBCLC δεν είναι απλώς ένας επαγγελματίας που συζητά με τους γονείς για τον θηλασμό. Είναι ένας επαγγελματίας που σκοπό έχει να αξιολογήσει την δυάδα βρέφους – μητέρας που έχει μπροστά του. . Για αυτό χρειάζεται να εκτιμήσει με ιστορικό και κλινική εξέταση και την μητέρα και το μωρό, και να παρατηρήσει έναν θηλασμό. Με ρωτάνε πολλές μητέρες: «Να έρθω να μιλήσουμε για τον θηλασμό; Χρειάζεται να φέρω και το παιδί;» Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει πλήρης εκτίμηση της διατροφής του μωρού χωρίς το μωρό. Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε έναν θηλασμό εάν δεν έχουμε μια συνολική εικόνα εξετάζοντας τους δύο οργανισμούς που συμμετέχουν σε αυτόν  – τη μαμά και το παιδί – και παρατηρώντας έναν θηλασμό από την αρχή μέχρι το τέλος του.