Η ανάγνωση είναι ένα σύνολο δεξιοτήτων που έχουν στόχο τους την κατάκτηση της έννοιας ενός κειμένου.

Υπάρχουν ωστόσο πολύ παράγοντες που επηρεάζουν την άνετη εκμάθησή της, για παράδειγμα, το καλό νοητικό επίπεδο του μαθητή, η ικανότητα συγκέντρωσής του, ο ικανοποιητικός προφορικός λόγος και άλλα.

Στην α’ δημοτικού συχνά συναντά κανείς παιδιά που δεν κατακτούν με ευκολία την ικανότητα της ανάγνωσης. Τα παιδιά αυτά είτε δεν ασκήθηκαν στις προαναγνωστικές δεξιότητες είτε χρειάζονταν τις δραστηριότητες του νηπιαγωγείου για λίγο περισσότερο χρονικό διάστημα.

Ένας μαθητής, προτού ξεκινήσει να “διδαχθεί” την ανάγνωση, θα πρέπει να είναι σε θέση να κατέχει κάποιες άλλες βασικές δεξιότητες που ονομάζονται προαναγνωστικές. Το παιδί που φοιτά στην α’ δημοτικού θα πρέπει:

• να μπορεί να επαναλάβει με δικά του λόγια μία ιστορία, ένα παραμύθι
• να κατανοεί τις οδηγίες που δίνει ο δάσκαλος / η δασκάλα μέσα στην τάξη γύρω από την ανάγνωση.
  Για παράδειγμα, είναι σε θέση το παιδί να δείξει όταν το ζητάει η δασκάλα την πρώτη ή τελευταία σελίδα του βιβλίου; Ξέρει ποιο είναι το πάνω μέρος και το κάτω μέρος της σελίδας; Ξέρει να δείξει πού ξεκινάει η ιστορία; Μπορεί να δείξει μία λέξη τυχαία; Μπορεί να δείξει τα γράμματα κάτω από την εικόνα της σελίδας; κ.λπ.
• να μπορεί να ταιριάζει ίδιες λέξεις μεταξύ τους (προσοχή, όχι να τις διαβάζει, απλά να βλέπει την ομοιότητα π.χ. κότα-κότα και όχι κότα-νότα)
• να μπορεί να ταιριάζει τα ίδια γράμματα
• να είναι σε θέση να δείξει μία λέξη ή ένα γράμμα αν του ζητηθεί (προσοχή και πάλι, όχι να αναγνωρίσει λέξη ή γράμμα, απλά να καταλαβαίνει τι είναι γράμμα, τι είναι λέξη)
• να βρίσκει λέξεις που αρχίζουν από διάφορα γράμματα π.χ. λέξεις που ξεκινούν από το β – βάζο, βέρα, βιβλίο κ.α. (φωνολογική ενημερότητα)
• να βρίσκει λέξεις που καταλήγουν όμοια π.χ. φρένο-τρένο, ρόδι-πόδι
• να βρίσκει μία λέξη που του λέμε συλλαβιστά π.χ. πα-τα-τα : τι είπα; Πατάτα.

Το πρόγραμμα του νηπιαγωγείου περιλαμβάνει συνήθως όλες τις παραπάνω δραστηριότητες. Όταν ένα παιδάκι δεν τα πάει καλά σε κάποιες ή σε όλες από αυτές, τότε δύο πράγματα συμβαίνουν:

• Το πρώτο είναι να μη γίνονται συστηματικά από το/τη νηπιαγωγό οι προαναγνωστικές δραστηριότητες ή να μην επιμένει αρκετά σε αυτές ώστε να τις κατακτήσουν όλα τα παιδιά επαρκώς.
• Το δεύτερο και εξίσου σημαντικό όμως αφορά παιδιά, που για διάφορους λόγους, δεν είναι ακόμη αρκετά ώριμα να αποκτήσουν τις δεξιότητες αυτές. 

Αντί λοιπόν οι δάσκαλοι και οι γονείς να κρατήσουν τα παιδιά αυτά στο νηπιαγωγείο για άλλον ένα χρόνο, τα στέλνουν απροετοίμαστα στο ιδιαίτερα απαιτητικό και δύσκολο σχολικό πρόγραμμα της α΄ δημοτικού, όπου βέβαια αποτυγχάνουν… και τότε συνήθως μιλάμε για μαθησιακές δυσκολίες.

Τα παιδιά που παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες από πολλούς έχουν παρομοιαστεί ως παιδιά που ο εγκέφαλός τους λειτουργεί διαφορετικά, σαν έναν πίνακα με διακόπτες, που σε μερικά σημεία τα χαλαρά του καλώδια βραχυκυκλώνουν τη μάθηση. Μάλιστα υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα γενικά χαρακτηριστικά, όπως:

• δυσκολεύονται στην οργάνωση των πληροφοριών, στην ταξινόμηση αντικειμένων
• δυσκολεύονται στις αλληλουχίες (π.χ. να μάθουν τις ημέρες, τους μήνες, τις εποχές, να βρουν λέξη στο λεξικό, να δέσουν τα κορδόνια τους)
• κουράζονται εύκολα, γιατί έχουν δυσκολία στη συγκέντρωση της προσοχής τους σε μία δραστηριότητα για μεγάλο διάστημα π.χ. να παρακολουθήσουν το μάθημα στην τάξη
• δυσκολεύονται να ακολουθήσουν περίπλοκες οδηγίες π.χ. κλείστε τα βιβλία, βάλτε τα μέσα στη τσάντα και αφήστε πάνω στο θρανίο μολύβι και γόμα
• αποδιοργανώνονται σε κλίμα άγχους και πίεσης
• έχουν πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση σε ό,τι αφορά το σχολείο, επειδή προσπαθούν πολύ αλλά δεν τα καταφέρνουν όπως οι συμμαθητές τους