Γενικότερα όμως υπάρχει μια παραπληροφόρηση σχετικά με τη χρήση του καπνού κατά τη διάρκεια του θηλασμού!

Δεν υπάρχει δίλλημα θηλασμός ή τσιγάρο. Το τσιγάρο έχει βλαβερή επίδραση στο μωρό είτε αυτό θηλάζει είτε όχι.

Πολλοί (και μάλιστα συχνά είναι ειδικοί, επαγγελματίες υγείας κλπ) λένε πως απαγορεύεται, πως είναι εγκληματικό κλπ, όμως σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής* (δείτε εδώ) το κάπνισμα δεν αποτελεί αντένδειξη για το θηλασμό -στην εγκυμοσύνη, αντίθετα, είναι πολύ βλαβερό για το έμβρυο- χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως είναι καλό να θηλάζει μια μητέρα καπνίστρια!

Είναι λυπηρό να μην είναι σωστά ενημερωμένοι και κατ’ επέκταση να παραπληροφορούν, να τρομάζουν και να γεμίζουν τύψεις κι ενοχές τις μητέρες που θέλουν να θηλάσουν αλλά δεν μπορούν και να αρνηθούν το τσιγάρο ή ακόμη χειρότερα να τις αποτρέπουν ή να τους απαγορεύουν να θηλάσουν…

Κάπνισμα και θηλασμός
Τα οφέλη του θηλασμού είναι τόσα πολλά που δεν μπορούν να ξεπεραστούν από την επιβάρυνση του γάλακτος από διάφορους παράγοντες του περιβάλλοντος, μεταξύ αυτών και το τσιγάρο.

Αυτή είναι η οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την έχει υιοθετήσει και η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής η οποία από το 2003 αφαίρεσε τη νικοτίνη από την λίστα των ουσιών που θα πρέπει να αποφεύγουν οι μητέρες που θηλάζουν.

Η μητέρα που δεν μπορεί να σταματήσει το κάπνισμα καλό είναι να θηλάζει. Έχει αποδειχθεί ότι ο θηλασμός μπορεί να προστατεύσει το βρέφος από ορισμένες συνέπειες από την έκθεση στον καπνό, όπως τα αναπνευστικά νοσήματα.

Ο θηλασμός προσφέρει σπουδαία πλεονεκτήματα στην υγεία του μωρού και της μητέρας. Το ιδανικό θα ήταν η μητέρα να μην κάπνιζε, τόσο για το δικό της το καλό όσο και για του μωρού, αλλά αν δεν μπορεί να σταματήσει ή να το περιορίσει, είναι προτιμότερο να προσφέρει στο μωρό της το μητρικό γάλα και να το προστατεύει από τους κινδύνους που το εκθέτει, παρά να του δίνει τυποποιημένο γάλα και να το αφήνει εντελώς εκτεθειμένο.

Κάπνισμα και μητρικό γάλα
Το μητρικό γάλα μιας καπνίστριας είναι πολύ καλύτερο από οποιοδήποτε αγελαδινό κυκλοφορεί. Το μητρικό γάλα δεν περιέχει μόνο θρεπτικά στοιχεία, περιέχει και μια σειρά από αντισώματα που δεν κυκλοφορούν σε κανένα κουτί ξένου γάλακτος γιατί δεν είναι δυνατό να κάνουμε κονσέρβα τα ζωντανά κύτταρα! Πέρα από τα αντισώματα περιέχει και άλλους παράγοντες που μειώνουν τις πιθανότητες αλλεργιών, μερικών μορφών καρκίνου κ.α.

Στο θηλασμό, για χρήση μέχρι και 5 τσιγάρα το 24ώρο έχει βρεθεί πως η νικοτίνη δεν ανιχνεύεται καν στο γάλα ενώ οι υπόλοιπες βλαβερές ουσίες που περνάνε σε μικρές ποσότητες στο γάλα δεν πηγαίνουν κατευθείαν στο αίμα του μωρού αλλά πρώτα στο πεπτικό του σύστημα κι από εκεί ελάχιστες καταλήγουν στο αίμα του.

Μετά τα 5 τσιγάρα αρχίζει να ανιχνεύεται η νικοτίνη στο μητρικό γάλα όμως εξακολουθεί να μην αποτελεί αντένδειξη θηλασμού (χωρίς όμως αυτό να είναι λόγος για μια καπνίστρια μαμά να καπνίζει περισσότερο…)

Καλό είναι λοιπόν αυτός ο αριθμός (των 5 τσιγάρων ημερησίως) να μην ξεπερνιέται γιατί ενδέχεται να προκαλέσει ακόμη και δραματική μείωση στην παραγωγή του μητρικού γάλακτος.

Η καπνίστρια μητέρα καλό είναι να καπνίζει όσο το δυνατόν πιο νωρίς από το γεύμα του μωρού όσο αυτό είναι εφικτό. Η επίδραση της νικοτίνης και η κυκλοφορία της στο αίμα και άρα και στο γάλα που παράγεται είναι λιγότερη από 1 ώρα μετά το κάπνισμα. Αν παραχθεί γάλα αυτή την ώρα (δηλαδή αν θηλάσει το μωρό) θα πάρει κάποια δόση νικοτίνης από το συγκεκριμένο τσιγάρο, που όμως δεν ανιχνεύεται γιατί είναι μικρή.

Μπορεί λοιπόν να μειώσει την έκθεση του βρέφους στη νικοτίνη αν περιμένει τουλάχιστον δύο ώρες μετά το τελευταίο τσιγάρο για να θηλάσει, αφού η ουσία κορυφώνεται στο αίμα 30 λεπτά με μια ώρα μετά το κάπνισμα του τσιγάρου.

Κανόνες καπνίσματος παρουσία μωρού
Όταν υπάρχει μωρό στο σπίτι (είτε αυτό θηλάζει είτε όχι) τουλάχιστον για τα 3 πρώτα χρόνια της ζωής του, οι κανόνες καπνίσματος είναι: πάντα έξω από το σπίτι (στο μπαλκόνι, την αυλή κλπ) και ποτέ σε άλλο δωμάτιο ακόμη κι αν η πόρτα είναι κλειστή! Μέχρι και η χρήση του απορροφητήρα δεν ενδείκνυται…

Μην εκθέτετε το μωρό σας σε παθητικό κάπνισμα. Μην καπνίζετε στο χώρο που βρίσκεται το μωρό σας κι ακόμα αν εσείς η ίδια δεν καπνίζετε, ζητήστε από τους επισκέπτες σας να κάνουν το ίδιο.

Απαγορεύεται το κάπνισμα σε οποιοδήποτε εσωτερικό χώρο του σπιτιού! Ο καπνός είναι εξαιρετικά βλαβερός όταν εισπνέεται ειδικά για τα ανώριμα βρεφικά πνευμόνια που τα εμποδίζει να αναπτυχθούν.

Οι ουσίες του καπνού που περνούν μέσα στο γάλα, είναι πολύ λιγότερες από αυτές που εισπνέει το μωρό. Ας μην ανησυχούμε λοιπόν για το λίγο και να μην εφησυχάζουμε για το πολύ…

Καλό είναι η καπνίστρια μητέρα να έχει τα μαλλιά της πιασμένα όταν καπνίζει, να πλένει αμέσως μετά το κάπνισμα δόντια, πρόσωπο, χέρια και να αλλάζει ρούχα! Τα ίδια ισχύουν φυσικά και για τον καπνιστή μπαμπά ή για όποιον καπνιστή πρόκειται να πάρει αγκαλιά το μωρό. Στην περίπτωση που είναι κάποιος πχ καλεσμένος μετά τους κανόνες υγιεινής φροντίζουμε να του δώσουμε έστω ένα σεντονάκι αγκαλιάς για να ακουμπήσει επάνω του το μωρό!

Η μεγαλύτερη βλάβη για το μωρό γίνεται από τον καπνό που εισπνέει από τα ρούχα, τα μαλλιά, το δέρμα κλπ… του καπνιστή που το έχει αγκαλιά, συνεπώς μια καπνίστρια μαμά εκθέτει το μωρό της στον καπνό είτε θηλάζει είτε όχι! Στην περίπτωση όμως που παράλληλα θηλάζει, του παρέχει μια σημαντική προστασία απέναντι στις βλαβερές επιδράσεις του καπνού!

Για τους ίδιους λόγους γίνεται μάλιστα συζήτηση για το αν θα πρέπει οι καπνιστές γονείς να κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι με το μωρό τους… Οι βλαβερές ουσίες του τσιγάρου βγαίνουν για ώρες μετά το κάπνισμα από τα πνευμόνια του καπνιστή και με την ανάσα μεταφέρονται στο μωρό…