Η φετινή Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού, που στην Ελλάδα εορτάζεται από 1-7 Νοεμβρίου, εστιάζεται στο ζωτικό ρόλο που παίζει ο μητρικός θηλασμός στην υγεία και προστασία του βρέφους και της μητέρας. Ιδιαίτερη σημασία δίδεται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Η UNICEF, μαζί με την Παγκόσμια Συμμαχία για την Προώθηση του Μητρικού Θηλασμού (World Alliance form Breastfeeding Action – WABA), την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (Π.Ο.Υ.) και υποστηρικτές του μητρικού θηλασμού σε περισσότερες από 150 χώρες σ’ όλο τον κόσμο, γιορτάζουν την Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού φέτος για 18η χρονιά.
Η φετινή Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού προσφέρει μια ευκαιρία για την ευαισθητοποίηση όλων των φορέων προώθησης του μητρικού θηλασμού και την καλύτερη ενημέρωση του κοινού για την κορυφαία σημασία που έχει η προστασία και η υποστήριξη των μητέρων που θηλάζουν, ιδιαίτερα όταν υφίστανται τις συνέπειες κάποιας έκτακτης κατάστασης.
Οι στόχοι της φετινής Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού:
- Να ενισχύσει σ’ όλα τα μέρη του κόσμου, το ζωτικό ρόλο που παίζει ο μητρικός θηλασμός.
- Να συνηγορήσει υπέρ της αποτελεσματικής προστασίας και της υποστήριξης του μητρικού θηλασμού.
- Να πληροφορήσει τις μητέρες, τους υποστηρικτές του μητρικού θηλασμού, τις κοινότητες, τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό, τις κυβερνήσεις, τις οργανώσεις παροχής βοήθειας, τους δωρητές και τα ΜΜΕ, για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά το μητρικό θηλασμό.
- Να δραστηριοποιήσει και να ενισχύσει την επικοινωνία και τη συνεργασία, ανάμεσα σε αυτούς που μπορούν να διαχειριστούν θέματα μητρικού θηλασμού και σε αυτούς οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή της UNICEF, στα πλαίσια του εορτασμού της φετινής Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού πραγματοποιεί ενημερωτική εκστρατεία και αποστέλλει το σχετικό ενημερωτικό υλικό σε εκατοντάδες μαιευτήρια, κλινικές και κέντρα υγείας σε όλη τη χώρα.
Για πληρέστερη ενημέρωση, μπορείτε να βρείτε τον πλήρη φάκελο στο www.unicef.gr τόσο για τη φετινή όσο και για προηγούμενες εκστρατείες προώθησης του μητρικού θηλασμού στη χώρα μας.
Ζωτικής σημασίας ο μητρικός θηλασμός για την υγεία και την προστασία του βρέφους και της μητέρας
Σχεδόν 9 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν κάθε χρόνο, κυρίως από αιτίες που μπορούν να προληφθούν και ο υποσιτισμός αποτελεί την κρυφή αιτία πίσω από τον ένα στους τρεις θανάτους αυτών των παιδιών.
Η υγεία και η διατροφή της μητέρας είναι αλληλένδετη με τη διατροφική κατάσταση και την υγεία των παιδιών της, γι’ αυτό παρέχοντας σωστή διατροφή στις έγκυες και θηλάζουσες μητέρες είναι κλειδί για την προαγωγή της σωστής διατροφής των παιδιών.
Ο μητρικός θηλασμός είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να εξασφαλίσουμε πως τα παιδιά έχουν τη σωστή διατροφή ώστε να έχουν την καλύτερη δυνατή αρχή στη ζωή. Ειδικότερα, για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής, το μητρικό γάλα καλύπτει εξ ολοκλήρου τις διατροφικές ανάγκες του βρέφους.
Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, τα παιδιά συχνά ζουν χωρίς καθαρό νερό και συνθήκες υγιεινής. Αυτό τα κάνει ευπρόσβλητα από μολύνσεις ενώ η χρήση γάλατος σε σκόνη αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης διαρροϊκών ασθενειών. Το μητρικό γάλα προσφέρει προστασία από αρκετές μολύνσεις και είναι γι’ αυτό αναντικατάστατο για τα μικρά παιδιά που ζουν κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες.
Ο βέλτιστος μητρικός θηλασμός τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του παιδιού και ειδικότερα ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός για τους πρώτους έξι μήνες, μπορεί να έχει τη μοναδική μέγιστη δυνατή επίδραση στην παιδική επιβίωση από οποιαδήποτε άλλη προληπτική παρέμβαση, έχοντας τη δυνατότητα να προλάβει 12% – 15% όλων των θανάτων παιδιών κάτω των 5 ετών στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Τα προηγούμενα 10 χρόνια, 14 χώρες παρουσίασαν πάνω από 20% αύξηση στα ποσοστά του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού. Ανάμεσά τους είναι και χώρες όπως η Μαδαγασκάρη, το Πακιστάν και η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία που βίωσαν σημαντικές ανθρωπιστικές κρίσεις την περίοδο αυτή. Όταν οι χώρες αναγνωρίζουν την αξία του μητρικού θηλασμού και κάνουν συντονισμένες προσπάθειες για να προωθήσουν και να προστατεύσουν την πρακτική, είναι δυνατή η πρόοδος, ακόμα και σε δύσκολες καταστάσεις. Όμως παγκόσμια τα ποσοστά του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού είναι μόνο 38% και έχουμε ακόμα πολύ δουλειά μπροστά μας.
Γιατί ο μητρικός θηλασμός είναι σωτήριος;
Μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι μια ασυνήθιστη και ακραία κατάσταση, που θέτει άμεσα σε κίνδυνο την υγεία και την επιβίωση πολλών ανθρώπων. Ο μητρικός θηλασμός, σε τέτοιες καταστάσεις, εστιάζει στην προστασία των βρεφών και των νηπίων, αλλά και στην παροχή ασφαλούς και κατάλληλης διατροφής.
Κανένας τόπος δεν βρίσκεται στο «απυρόβλητο» όσον αφορά τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Μπορούν να συμβούν οπουδήποτε. Όποια και αν είναι η αιτία – από σεισμό μέχρι πολεμική σύγκρουση, από πλημμύρα μέχρι πανδημία γρίπης – το συμπέρασμα είναι το ίδιο: Ο μητρικός θηλασμός σώζει ζωές.
Ο μητρικός θηλασμός είναι μια ασπίδα που προστατεύει τα βρέφη
Το μητρικό γάλα είναι μια ασφαλής και σίγουρη πηγή τροφής των βρεφών, διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή. Τα προστατεύει αποτελεσματικά από τις αρρώστιες και τα διατηρεί ζεστά και κοντά στη μητέρα τους. Η προστασία, η προώθηση και η υποστήριξη της διατροφής του βρέφους από την πρώτη ώρα της ζωής του, αποκλειστικά με μητρικό γάλα για έξι μήνες και η συνέχισή της με μητρικό γάλα, σε συνδυασμό με τη χρήση κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής, για χρονικό διάστημα 2 ετών ή και περισσότερο, παρέχει την καλύτερη προστασία σε αυτό το γεμάτο κινδύνους περιβάλλον.
Ακόμη και κάτω από κανονικές συνθήκες, ο σωστός θηλασμός των βρεφών μπορεί να τους σώσει τη ζωή. Τα οφέλη είναι γενικά, τα σημαντικότερα όμως εμφανίζονται σε περιπτώσεις ευάλωτων πληθυσμών:
- Εσφαλμένες συνήθειες για το θηλασμό παιδιών κάτω των 5 ετών, προκαλούν 1,4 εκατομμύρια θανάτους στις φτωχές και υπανάπτυκτες χώρες σ’ όλο τον κόσμο. Για τα παιδιά αυτά ο θηλασμός βρίσκεται στην κορυφή των σωτήριων παρεμβάσεων: το 13% των θανάτων παιδιών κάτω των 5 ετών θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν διατρέφονταν μέσω αποκλειστικού και συνεχούς θηλασμού ως το πρώτο έτος της ζωής τους.
- Το 20% των θανάτων των νεογνών θα μπορούσε να αποτραπεί, αν άρχιζαν να θηλάζουν μέσα στην πρώτη ώρα από τη γέννησή τους.
Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης τα βρέφη και τα νήπια κινδυνεύουν ιδιαίτερα από υποσιτισμό και ασθένειες ή και να πεθάνουν. Ας δούμε μερικά στοιχεία:
- Οι συνολικοί δείκτες θνησιμότητας παιδιών κάτω του ενός έτους σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης είναι πολύ υψηλότεροι από ότι σε κανονικές περιόδους και κυμαίνονται από 12% ως 53%.
- Σε ένα θεραπευτικό πρόγραμμα θηλασμού ευρείας κλίμακας στη Νιγηρία το 2005, το 95% των 43.529 περιπτώσεων υποσιτισμού που νοσηλεύθηκαν, ήταν παιδιά κάτω των 2 ετών.
- Σε ένα παρόμοιο πρόγραμμα στο Αφγανιστάν, ο δείκτης θνησιμότητας των βρεφών κάτω των 6 μηνών που νοσηλεύθηκαν ήταν 17,2%.
- Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών των συγκρούσεων στη Γουινέα-Μπισάο το 1998, ο δείκτης θνησιμότητας των παιδιών ηλικίας 9-20 μηνών που δεν είχαν θηλάσει, ήταν 6 φορές υψηλότερος από τα παιδιά ίδιας ηλικίας τα οποία είχαν θηλάσει.
Ας φανταστούμε για παράδειγμα ένα νεογέννητο, γεννημένο μέσα σε ένα ανασφαλές και ανθυγιεινό περιβάλλον, χωρίς καθαρό νερό, λιγοστό φαγητό και χωρίς καταφύγιο. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, η έλλειψη έμπειρου μαιευτικού προσωπικού, ιατρικής φροντίδας και οι πρόωροι τοκετοί αυξάνουν ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο.
Με τη σωματική επαφή μητέρας-νεογέννητου αμέσως μετά τον τοκετό και την έναρξη του θηλασμού μέσα στην πρώτη ώρα, μειώνονται οι πιθανότητες θανάτου, τρέφοντας και προστατεύοντας αποτελεσματικά το βρέφος και βοηθώντας τη σταθεροποίηση της θερμοκρασίας του σώματός του. Επιπλέον, ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο επιλόχειας αιμορραγίας της μητέρας – μια σημαντική αιτία μητρικής θνησιμότητας παγκοσμίως.
Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η λήψη απλών μέτρων μπορεί να αποβεί σωτήρια. Η ετοιμότητα είναι το κλειδί για γρήγορες και κατάλληλες δράσεις. Οι μητέρες έχουν ανάγκη προστασίας και προτεραιότητας στην πρόσβαση σε τροφή και νερό για την οικογένεια, καταλύματος και ασφαλούς μέρους για το θηλασμό.
Συντακτική ομάδα mitrikosthilasmos.com
