Ο μητρικός θηλασμός είναι αποκλειστικό προνόμιο της γυναίκας και δεν συμβαίνει τυχαία στη ζωή της. 

Είναι η κατάληξη μιας σειράς μεταβολών του μαστού που αρχίζουν πριν εμφανιστεί η έμμηνος ρύση. Οι ορμόνες που παράγονται στις ωοθήκες είναι υπεύθυνες για τις μεταβολές που λαμβάνουν χώρα από τη διάπλαση του μαστού μέχρι και τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης και πλακουντιακές ορμόνες βοηθούν στην προετοιμασία του μαστού για τη σπουδαία λειτουργία της παραγωγής του γάλακτος και του θηλασμού. Από τη φύση, η θρέψη του παιδιού συνεχίζεται από την ίδια τη μητέρα και μετά τη γέννησή του με τον θηλασμό.

Σχεδόν όλες οι μητέρες (πάνω από 97.5%) γαλακτοφορούν με επάρκεια και είναι ικανές από τη φύση να θηλάσουν τα παιδιά τους με επιτυχία και να διατηρήσουν τη γαλουχία. Η φύση έχει προβλέψει ώστε η παραγωγή του μητρικού γάλακτος να είναι ανάλογη με τις ανάγκες τόσο του νεογέννητου, όσο και του βρέφους. Το μέγεθος του μαστού δεν έχει καμία σχέση με την ικανότητα παραγωγής γάλακτος. Το καλύτερο γάλα για κάθε νεογέννητο είναι το γάλα του είδους του, δηλ. το γάλα της μάνας του. Για τον άνθρωπο το καλύτερο γάλα είναι το γάλα της γυναίκας, δηλ. το μητρικό γάλα. Το μητρικό γάλα είναι η μοναδική τροφή που προσφέρει στο νεογέννητο και στο βρέφος τις απαραίτητες ουσίες, στις κατάλληλες αναλογίες και στη σωστή σύνθεση.

Ο μητρικός θηλασμός είναι το θεμέλιο της ψυχικής υγείας του παιδιού και σφυρηλατεί γερούς δεσμούς ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί. Την ώρα του θηλασμού το παιδί εκτός από τις πολύτιμες ουσίες που παίρνει για τη θρέψη του, δέχεται και πάρα πολλά ερεθίσματα. Έρχεται σε στενή επαφή με το δέρμα και τη ζεστασιά της μητέρας του, μυρίζει τον μαστό της και τον χαϊδεύει, ακούει τους κτύπους της καρδιάς της, την κοιτάζει κατάματα.

Αλλά και η μητέρα που θηλάζει αισθάνεται ολοκληρωμένη ως γυναίκα, που βοηθά το παιδί της να μεγαλώσει σωστά. Έτσι, ο θηλασμός δημιουργεί έναν ιδιαίτερο θερμό και ευχάριστο δεσμό μεταξύ μητέρας και παιδιού.