Τα αντισυλληπτικά χάπια που λαμβάνονται από το στόμα, και ειδικά τα νεότερης γενιάς, αυξάνουν τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό British Medical Journal.
Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν πρόκειται για τον συνδυασμό οιστρογόνων και προγεσταγόνων.
Ο συναγερμός ήρθε μετά τη διαπίστωση μιας μελέτης ότι τα λεγόμενα αντισυλληπτικά τρίτης ή τέταρτης γενιάς προκαλούν 14 θανάτους το χρόνο στη Γαλλία.
Η αρμόδια υγειονομική Αρχή της Βρετανίας ανακοίνωσε ότι τα αντισυλληπτικά χάπια τρίτης γενιάς, τα οποία είναι αρκετά δημοφιλή, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης στις γυναίκες και πρέπει να χορηγούνται με προσοχή από τους γιατρούς. Πιο συγκεκριμένα, τα χάπια αυτά μπορεί να προκαλέσουν εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, με επικεφαλής την Γιάνα Βινογκράντοβα, διαπίστωσαν ότι υπάρχει συσχέτιση της λήψης αντισυλληπτικών χαπιών με την φλεβική θρομβοεμβολή, αναλύοντας στοιχεία από την εθνική βάση Γενικής Ιατρικής.
Εντόπισαν 3,5 εκατομμύρια γυναίκες που έκαναν χρήση αντισυλληπτικών δισκίων και εστίασαν τη μελέτη τους στην ηλικιακή ομάδα 15-49 ετών.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι τα χάπια που περιείχαν κάποιο από τα νεότερα προγεσταγόνα (drospirenone, desogestrel, gestodene, και cyproterone) σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης συγκριτικά με τα αντισυλληπτικά που περιείχαν παλαιότερης γενιάς προγεσταγόνα (levonorgestrel και norethisterone).
Παρενέργειες
Συγκριτικά με τις γυναίκες που δεν έπαιρναν αντισύλληψη από στο στόμα, αυτές που έπαιρναν τα παλαιότερης γενιάς αντισυλληπτικά είχαν 2,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θρόμβωσης. Ο κίνδυνος ήταν 4 φορές μεγαλύτερος για τις γυναίκες που έπαιρναν τα νεότερης γενιάς αντισυλληπτικά χάπια.
Οι ερευνητές λένε πάντως να τονίσουν ότι σε απόλυτους αριθμούς, ο κίνδυνος δεν είναι μεγάλος.
Καταγράφονται 14 επιπλέον νέες περιπτώσεις φλεβικής θρόμβωσης ανά 10.000 γυναίκες που χρησιμοποιούν τα νεότερης γενιάς αντισυλληπτικά χάπια. Από την άλλη μεριά, το γεγονός ότι πάνω από μία γυναίκα στις 1.000 θα πάθει θρόμβωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα ποσότητα.
Παγκοσμίως, ο κίνδυνος αυτός μεταφράζεται σε εκατομμύρια γυναίκες. Οι θρόμβοι ξεκινούν συνήθως από μια φλέβα του ποδιού μπορούν να προκαλέσουν πνευμονική εμβολή ή ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων το 2013 είχε επισημάνει, ότι «τα οφέλη των αντισυλληπτικών ξεπερνούν αρκετά τους κινδύνους. Δεν υπάρχει λόγος οι γυναίκες που τα παίρνουν χωρίς κανένα πρόβλημα, να τα σταματήσουν». Όμως οι γιατροί πρέπει να αξιολογούν τακτικά τυχόν κίνδυνο για θρόμβωση στις γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά.
Σήμερα, περίπου το 9% των γυναικών χρησιμοποιεί αντισυλληπτικά χάπια, ποσοστό που αυξάνεται στο 18% στις ανεπτυγμένες χώρες. Τα νεότερης γενιάς αντισυλληπτικά χάπια έχουν γίνει δημοφιλή επειδή έχουν λιγότερες παρενέργειες από τα παλιά (όπως πονοκέφαλοι, ευαισθησία στο στήθος κλπ).
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που μια μελέτη βρίσκει ότι τα αντισυλληπτικά χάπια νεότερης γενιάς αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης. Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2014 είχε δείξει ότι ο κίνδυνος θρόμβωσης είναι εξαπλάσιος από τα αντισυλληπτικά νεότερης γενιάς.
Επίσης έχει βρεθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για γλαύκωμα. Τέλος, μια τελευταία μελέτη έδειξε ότι επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου.
Εξαπλάσιος κίνδυνος
Η Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων & Προϊόντων Υγείας (MHRA), σε επιστολή που απέστειλε σε όλους τους γιατρούς της Βρετανίας στις 22-01-2014, αναφέρει ότι αν και ο κίνδυνος σοβαρής θρόμβωσης εξαιτίας των αντισυλληπτικών χαπιών νέας γενιάς είναι μικρός, είναι εξαπλάσιος σε σχέση με τις γυναίκες που δεν παίρνουν καθόλου αντισυλληπτικά.
Η προειδοποίηση έρχεται αφότου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων διαπίστωσε ότι η συσκευασία των αντισυλληπτικών χαπιών τρίτης γενιάς θα πρέπει να επικαιροποιηθεί ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι γυναίκες έχουν επίγνωση των κινδύνων για θρόμβο στο αίμα.
Ο ετήσιος κίνδυνος θρόμβωσης για μία γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας είναι 1 στις 5.000 πιθανότητες, εάν δεν παίρνει συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια, γράφει η MHRA. Στις γυναίκες που παίρνουν παλαιότερης γενιάς αντισυλληπτικά, οι πιθανότητες θρόμβωσης είναι 1 στις 1.700 πιθανότητες, ενώ στις γυναίκες που παίρνουν τα τρίτης ή τέταρτης γενιάς είναι 1 στις 800.
Τα νέας γενιάς αντισυλληπτικά χάπια περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη σε συνθετική μορφή. Ο κίνδυνος θρόμβωσης εξαρτάται από τη μορφή της προγεστερόνης που περιέχουν. Τα χάπια αυτά είναι πολύ δημοφιλή επειδή έχουν λιγότερες πιθανότητες από τα παλαιότερα να προκαλέσουν ορισμένες παρενέργειες, όπως είναι αύξηση του σωματικού βάρους, πονοκέφαλος, ευαισθησία των μαστών και αύξηση της τριχοφυΐας.
Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση
Σύμφωνα με τη MHRA, τα οφέλη των χαπιών «υπερκαλύπτουν μακράν τον κίνδυνο σοβαρών παρενεργειών για τις περισσότερες γυναίκες», αλλά οι γιατροί πρέπει να «λαμβάνουν σοβαρά υπόψη» το ιστορικό μιας γυναίκας και ιδιαίτερα το αν έχει εμφανίσει στο παρελθόν εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης ή πολύ υψηλή πίεση του αίματος.
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι η εμφάνιση θρόμβου αίματος σε φλέβα βαθιά μέσα στα πόδια. Ο θρόμβος αυτός είναι επικίνδυνος, διότι αν αποκολληθεί από τη θέση του και φτάσει έως τους πνεύμονες, μπορεί να προκαλέσει πνευμονική εμβολή (φλεβική θρομβοεμβολή ή VTE) κάτι που απειλεί τη ζωή.
Τα συμπτώματα της θρόμβωσης είναι σοβαρός πόνος ή διόγκωση του ποδιού, αιφνίδια και ανεξήγητη δύσπνοια, ταχύπνοια (γρήγορη αναπνοή) ή βήχας, πόνος στο στήθος και αδυναμία ή μούδιασμα στο πρόσωπο, το χέρι ή το πόδι. Αν μία γυναίκα εκδηλώσει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, πρέπει αμέσως να ζητήσει ιατρική βοήθεια.
Σύμφωνα με την MHRA, οι γιατροί θα πρέπει «να επαναξιολογούν συστηματικά» τις γυναίκες και να τις ενημερώνουν για τους δυνητικούς κινδύνους από τα αντισυλληπτικά πριν τους τα χορηγήσουν.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι “Δεν χρειάζεται όλες οι γυναίκες που ήδη παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια τρίτης γενιάς να διακόψουν την λήψη τους, διότι ο κίνδυνος φλεβικής θρομβοεμβολής εξαιτίας τους είναι υψηλότερος κατά τον πρώτο χρόνο της χρήσης τους”.
Ο φαρμακευτικός κολοσσός Bayer έχει δηλώσει ότι θα κάνει την προειδοποίηση σχετικά με τη θρόμβωση του αίματος πιο εμφανή στα πακέτα δύο αντισυλληπτικών χαπιών που παράγει, στα Yasmin και Femodene.
Κι άλλες τέτοιες συστάσεις έχουν εκδοθεί προς τους γιατρούς σε όλη την Ευρώπη λόγω μιας έκθεσης στη Γαλλία η οποία διαπίστωσε ότι κατά τη χρονική περίοδο 2000 – 2011 υπήρξαν 2.529 σοβαρές περιπτώσεις θρόμβων στο αίμα (πάνω από 200 το χρόνο) λόγω αντισυλληπτικών χαπιών που περιείχαν οιστρογόνα και προγεστερόνη.
Από αυτούς τους θανάτους οι 1.751, ή 146 το χρόνο, οφείλονταν στα αντισυλληπτικά χάπια νέας γενιάς. Οι θρόμβοι οδήγησαν σε συνολικά 20 θανάτους το χρόνο, κατά μέσο όρο. Οι 14 θάνατοι ήταν εξαιτίας των νεότερων χαπιών και οι 6 από τα παλαιότερα χάπια.
Σχετικά άρθρα:
Συντακτική ομάδα mitrikosthilasmos.com
