H σχεδόν 10 μηνών κόρη μου είναι πολύ δύσκολη στο φαγητό. Μέχρι πριν ένα μήνα έτρωγε τουλάχιστον τη φρουτόκρεμα της. Πλέον αρνείται οτιδήποτε σε λιωμένη μορφή. Οπότε τα αλέθω σε πιο χοντρά κομμάτια με αποτέλεσμα να ανοίγει μεν το στόμα της πιο εύκολα αλλά να τρώει πάρα πολύ λίγο.

Ανησυχώ γιατί είναι  μικροκαμωμένη και πολύ δραστήρια (ισχύει ότι χάνουν βάρος όταν ξεκινάνε το μπουσούλημα και το περπάτημα με βοήθεια;). Η εισαγωγή μη πολτοποιημένων τροφών θα οδηγήσει σε μειωμένη λήψη βάρους;

Δώρα, Αθήνα

Σύμφωνα με τα διαγράμματα ανάπτυξης για θηλάζοντα βρέφη του ΠΟΥ (και τα συμπληρωματικά στοιχεία που δώσατε), η ανάπτυξη του παιδιού σας από τη γέννηση έως τώρα ακολουθεί σταθερά την ίδια καμπύλη ανάπτυξης που βρίσκεται κοντά στην 25η εκατοστιαία θέση. Αυτό δείχνει την άριστη φυσική κατάσταση του παιδιού το οποίο εκμεταλλεύεται το αναπτυξιακό δυναμικό του με τον καλύτερο τρόπο.

Υπάρχουν περίοδοι π.χ. στον 7ο μήνα, γύρω στο 12ο ή στο 2ο χρόνο όπου η καμπύλη ανάπτυξης τέμνει τις εκατοστιαίες θέσεις προς τα κάτω, επειδή αλλάζει ο μεταβολισμός και η ανάπτυξη είναι ασυνεχής ή επιβραδύνεται. Αυτό μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί στο δικό σας παιδί.

Είναι αλήθεια επίσης ότι γύρω στο χρόνο αυξάνεται η κινητική αυτοδυναμία, η κινητικότητα, το ενδιαφέρον για το περιβάλλον και η περιέργειά του να ανακαλύψει τον κόσμο. Τα χαρακτηριστικά αυτά δεν του επιτρέπουν να συγκεντρώνεται και να αφιερώνει αρκετό χρόνο ώστε να τελειώνει το γεύμα του.

Αν και προτιμά να μασά την τροφή του σε κομματάκια, η ικανότητά του για μάσηση και κατάποση δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πλήρως. Για το λόγο αυτό κουράζεται, βαριέται και παρατά γρήγορα το φαγητό χωρίς να τελειώνει συνήθως το γεύμα του.

Η λειτουργία μάσησης-κατάποσης και η κανονική χρήση του κουταλιού από το ίδιο δεν ωριμάζουν πλήρως πριν από το δεύτερο χρόνο. Για το λόγο αυτό τα μισά παιδιά μέχρι το 4ο έτος της ηλικίας τους δεν τρώνε γεύματα κανονικά αλλά τσιμπολογούν διαρκώς όλη την ημέρα.

Κάθε παιδί εφόσον είναι φυσιολογικό και υγιές, από μόνο του ρυθμίζει την ποσότητα του φαγητού, σύμφωνα με το αναπτυξιακό δυναμικό που έχει κληρονομήσει. Ο ρυθμός της σωματικής και νοητικής ανάπτυξης του παιδιού είναι προκαθορισμένος εφόσον είναι εγγεγραμμένος στο γενετικό του κώδικα από τη στιγμή της σύλληψης. Μόνο αν μεγαλώνει σε στερητικό περιβάλλον και κάτω από αντίξοες συνθήκες θα υπολείπεται σε ανάπτυξη.

Το μόνο λοιπόν που χρειάζεται από το γονιό είναι απέραντη υπομονή και πολύ καλή διάθεση. Η ώρα του φαγητού δεν πρέπει να είναι ώρα μιζέριας και έντασης, αλλά αντίθετα μία ευχάριστη ώρα με καλή διάθεση, φιλιά και αγκαλιάσματα. Στην αντίθετη περίπτωση το παιδί υποσυνείδητα συνδέει την ώρα του φαγητού με κάτι δυσάρεστο και με τη σκέψη αυτή δείχνει την αποστροφή του προς το φαγητό και εκδηλώνει δευτεροπαθή «ανορεξία».

Τα παιδιά αντιλαμβάνονται πολύ εύκολα τι αγχώνει το γονιό και το εκμεταλλεύονται για να ελέγχουν το περιβάλλον τους. Αν λοιπόν στην ώρα του φαγητού επιδεικνύεται καλή διάθεση, υπομονή και όλα γίνονται αβίαστα, στο τέλος δεν θα υπάρξει πρόβλημα.

Συνήθως οι γονείς υπερεκτιμούν την ποσότητα φαγητού που πρέπει να φάνε τα παιδιά τους. Στην πραγματικότητα η ποσότητα αυτή είναι μικρότερη από εκείνη που έχουν συνήθως στο νου τους.

Συμβαίνει συχνά μέχρι την ηλικία των 12 μηνών ή λιγότερο συχνά σε μεγαλύτερη ηλικία, τα μωρά να αρνούνται πεισματικά τις ξένες τροφές και να ικανοποιούνται ως επί το πλείστον με μητρικό γάλα. Όμως και αυτά είναι απολύτως υγιή χωρίς πρόβλημα ανάπτυξης. Ο θηλασμός συνεχίζεται πέραν του έτους ή μέχρι 2 ετών και περισσότερο, διότι συνεχίζει να καλύπτει σημαντικό τμήμα των ημερήσιων διατροφικών και ανοσολογικών αναγκών του.

Όσον αφορά τον τρόπο που θα παρασκευάζετε το φαγητό, χρειάζεται φαντασία όπως π.χ. η μπανάνα μπορεί να δίνεται με το ειδικό δυχτάκι, το μήλο και το αχλάδι μπορεί να το βράζουμε με νερό οπότε μαλακώνει και γίνεται πιο γλυκό. Δοκιμάζουμε διαφορετικές γεύσεις με κοτόπουλο, κρέας από μοσχάρι, ή αρνάκι, κουνέλι, συκώτι, ψάρι μπακαλιαράκι, γλώσσα, λυθρίνι, σκορπιό, μπαρμπούνι, διάφορα φρούτα και λαχανικά εποχής, αβοκάντο, κατά προτίμηση βιολογικής καλλιέργειας.

Σταδιακά, επειδή ο άνθρωπος είναι ισχυρά μιμητικό ον και δεν θέλει να υστερεί σε τίποτα από τους άλλους, το παιδί θα συνηθίσει τις καινούργιες γεύσεις και το πρόβλημα άρνησης θα ξεπεραστεί σε μερικούς μήνες.

Είμαι πεπεισμένος ότι όλες οι ανησυχίες σας, όσο και αν σας ταλανίζουν τώρα, είναι ανησυχίες που έχει κάθε μητέρα, που μετά από κάποιο χρονικό διάστημα θα τις έχετε ξεπεράσει και λησμονήσει ή θα αποτελούν θέμα για ευχάριστες διηγήσεις στον κοινωνικό σας περίγυρο.

Καλή δύναμη!