Γυναίκες που κάνουν συστηματικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα αντλήσεις με θήλαστρο, όπως εκείνες που προσφέρουν με αυτόν τον τρόπο το γάλα τους στα πρόωρα μωρά τους ή όσες δεν κατάφεραν τον άμεσο θηλασμό, φτάνουν συχνά σε ένα σημείο όπου η παραγωγή τους σε μητρικό γάλα μειώνεται.

Τι γίνεται ακόμα στις – λίγες – περιπτώσεις που η μητέρα δεν μπορεί να θηλάσει λόγω ορμονικής ανεπάρκειας σε προλακτίνη; Και τέλος, υπάρχει περίπτωση στο μέλλον μια μητέρα που για οποιοδήποτε λόγο καταλήγει σε μειωμένη παραγωγή γάλακτος να αυξήσει την παραγωγή της λαμβάνοντας ορμονική θεραπεία;

Επιστήμονες από το Χάρβαρντ των ΗΠΑ διεξήγαγαν μια ενδιαφέρουσα διπλή – τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Pediatrics τον Μάρτιο του 2011. 

Στην έρευνα συμμετείχαν δύο ομάδες μητέρων: στην πρώτη ομάδα οι μητέρες εμφάνιζαν ανεπάρκεια στην προλακτίνη. Στην δεύτερη ομάδα παρατηρούσαν μείωση της παραγωγής τους σε μητρικό γάλα μετά από μακροχρόνιες αντλήσεις για τα πρόωρα μωρά τους.

Σε κάποιες από τις μητέρες των δύο ομάδων χορηγήθηκε ανασυνδυασμένη ανθρώπινη προλακτίνη, δηλαδή η ορμόνη που παράγει το ανθρώπινο σώμα, φτιαγμένη στο εργαστήριο. Ακολούθως οι ερευνητές εξέτασαν το μητρικό γάλα των συμμετεχόντων ως προς την σύσταση και την ποσότητά του.

Γνωρίζουμε ότι κατά το πρώτο στάδιο της φυσιολογικής γαλακτογένεσης – κατά τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό ή όταν η παραγωγή γάλακτος έχει μειωθεί πολύ – , το γάλα της μαμάς είναι λιγότερο σε ποσότητα, με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε νάτριο (αλάτι), λιγότερους ολιγοσακχαρίτες και λιγότερη λακτόζη.

Αντίθετα, όταν η μητέρα περάσει στο δεύτερο στάδιο της γαλακτογένεσης – δηλαδή όταν η γαλουχία εγκατασταθεί πλήρως μετά τις πρώτες 1-2 εβδομάδες της ζωής του μωρού – , τότε το μητρικό γάλα γίνεται περισσότερο σε ποσότητα, με λιγότερο αλάτι και περισσότερη λακτόζη (πιο γλυκό).

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι στις μητέρες που έλαβαν την συνθετική ορμόνη το γάλα τους έγινε πιο «ώριμο»: η ποσότητά του κατά τη διάρκεια ενός 24ωρου περίπου διπλασιάστηκε, η λακτόζη αυξήθηκε, το νάτριο μειώθηκε.

Οι ολιγοσακχαρίτες – που είναι δραστικοί αντιμικροβιακοί παράγοντες – επίσης αυξήθηκαν σε σύγκριση με το γάλα των μητέρων που δεν πήραν την ορμόνη, ενώ η ποσότητα αντισωμάτων IgA που λάμβαναν τα παιδιά παρέμεινε ίδια.

Το συμπέρασμα της ενδιαφέρουσας έρευνας είναι ότι η θεραπεία με συνθετική προλακτίνη μπορεί να αυξήσει την ποσότητα μητρικού γάλακτος και να επιφέρει αλλαγές στο γάλα της μαμάς παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται κατά την ομαλή πρόοδο της γαλακτογένεσης.

Επομένως η χορήγηση της ορμόνης μπορεί να αποβεί χρήσιμη σε ειδικές περιπτώσεις μητέρων με ορμονική ανεπάρκεια ή χρήση θηλάστρου για μακρό χρονικό διάστημα, ενώ μελλοντικά ίσως συνιστά μια από τις διαθέσιμες επιλογές για την αντιμετώπιση της χαμηλής παραγωγής μητρικού γάλακτος.

Πηγή: Powe CE et al. Effects of recombinant human prolactin on breast milk composition. Pediatrics. 2011 Feb;127(2):e359-66.