0-6 μηνών: Το παιδί σε αυτή την ηλικία μιμείται κινήσεις και ήχους. Λέμε διάφορους ήχους στο παιδί και περιμένουμε να μας μιμηθεί. Πρέπει να λέμε έναν ήχο μόνο κάθε φορά και όχι πολλούς μαζί.

Π.χ. Πλησιάζουμε χαμογελώντας το καθισμένο ή ξαπλωμένο μωρό και του λέμε έναν ήχο, που έχουμε ακούσει το μωρό να κάνει, όπως “γκ”. Περιμένουμε λίγο να μας μιμηθεί. Αν δοκιμάσουμε διάφορους ήχους και δεν ανταποκριθεί σε κανέναν, σταματάμε την προσπάθεια και τη συνεχίζουμε κάποια άλλη φορά.

Επίσης, όταν βάζουμε το μωρό στο μπάνιο, του λέμε καθαρά
“μπάνιο” και όταν το θηλάζουμε λέμε “γάλα”. Ένα άλλο παιχνίδι-ερέθισμα είναι το τηλέφωνο που χτυπάει και το σηκώνουμε λέγοντας “εμπρός”.

6-9 μηνών: Χρησιμοποιείτε παιχνίδια που κάνουν διάφορους θορύβους. Κρύψτε τα παιχνίδια ενώ εσείς του μιλάτε π.χ. “Πού πήγε το μπαλάκι; Κοίτα! Εδώ είναι το μπαλάκι! Έλα να κυλήσουμε τη μπάλα. Κυλάω τη μπάλα μπροστά, κυλάω τη μπάλα πίσω!”.

Γενικά να περιγράφετε στο μωρό όλα όσα κάνετε, μιλώντας ολοκληρωμένα και καθαρά. Είναι μεγάλο λάθος να πιστεύετε ότι μιλώντας στο μωρό λέγοντας “μαμ” ή “νιανιά” αντί για “φαγητό” ή “κρέας” θα το βοηθήσετε να μάθει τη μητρική του γλώσσα.

Μιλάτε στο μωρό όπως ακριβώς θα μιλούσατε σε έναν ενήλικα. Επιπλέον είναι πολύ σημαντικό να έχετε μία καθορισμένη ώρα κατά την οποία θα παίζετε με το παιδί, έτσι ώστε να αποκτήσει επίγνωση της έννοιας του χρόνου και της τάξης.

10-12 μηνών: Στην ηλικία αυτή το παιδί καταλαβαίνει πολλά περισσότερα από αυτά που λένε οι μεγάλοι και εκτελεί διάφορες σχετικά δύσκολες εντολές για αυτό, όπως “Πάρε τη μπάλα”.

Στον 11ο μήνα ξεκινά να χρησιμοποιεί τις πρώτες του λέξεις: μαμά, μπαμπά, μαμ, ντα. Το λεξιλόγιό του στο επίπεδο της κατανόησης (όχι της έκφρασης) εμπλουτίζετε ταχύτατα. Ονομάζετε λοιπόν κάθε τι που υπάρχει γύρω του ή ασχολείται το μωρό με αυτό (αντικείμενα του δωματίου, μέρη του σώματος, χρώματα, ζώα κ.α.).

Μη νομίζετε ότι είναι μικρό και πως δεν καταλαβαίνει. Μιλάτε συνεχώς, ειδικά όταν παρατηρείτε ότι κάποιο αντικείμενο του κεντρίζει το ενδιαφέρον. Δείξτε του επίσης ότι σας αρέσει να το ακούτε να μιλάει (χαμογελάστε και επιβραβεύστε το λεκτικά για την προσπάθειά του να επικοινωνήσει- “Μπράβο!”)

12-18 μηνών: Ζητάτε από το παιδί να σας δείχνει μέρη του σώματός του, του δικού σας, παίζετε μαζί του μιμούμενοι ήχους που παράγει το ίδιο γελώντας. Ακόμα δείχνετε στο παιδί πώς να γυρίζει μόνο του σελίδες σε βιβλία και περιοδικά, περιγράφοντας τις εικόνες που αντικρίζετε.

Μάθετέ του να κατανοεί χρήσιμες λέξεις (νερό, φαγητό, μπάνιο, γάλα, ύπνος κ.λπ.) και να τις χρησιμοποιεί και το ίδιο, αντί να σας δείχνει με το δάκτυλο κάθε φορά αυτό που επιθυμεί.

Η γλώσσα είναι για επικοινωνία και συναναστροφή με το περιβάλλον! Πρέπει λοιπόν να μάθει να τη χρησιμοποιεί αρχικά για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του.

18-24 μηνών: Το παιδί συνήθως σε αυτή την ηλικία μιλάει. Κάποια παιδιά μιλάνε φτιάχνοντας ολοκληρωμένες προτάσεις, ενώ κάποια άλλα βρίσκονται ακόμη στο επίπεδο της μίας λέξης.

Να θυμάστε ωστόσο ότι το παιδί καταλαβαίνει πολλά περισσότερα από αυτά που εκφράζει. Για το λόγο αυτό βοηθήστε το παιδί σας να μάθει νέες λέξεις (μέσα από βιβλία, από παιχνίδια όπως τα παζλ, από έναν περίπατο).

Το σημαντικό είναι κάθε φορά που το παιδί σας λέει μία λέξη, να του μιλάτε ολοκληρωμένα γύρω από αυτή, π.χ. γάλα: “Θέλεις να πιεις το γάλα σου; Έλα!”, μπαμπάς: “Ναι, ο μπαμπάς έφυγε. Ο μπαμπάς θα πάει στη δουλειά και θα γυρίσει στο σπίτι το μεσημέρι.”.

Μαρία-Κορίνα Στεφοπούλου

Μαρία-Κορίνα Στεφοπούλου, Λογοθεραπεύτρια MSc SLT

Επιστημονικός συνεργάτης του mitrikosthilasmos.com  | Βιογραφικό