Αναρωτιέστε αν για τις ενοχλήσεις που έχει το μωράκι σας μετά τα γεύματα φταίει το γάλα; Μπορεί και ναι!
Αρκετά μωράκια υποφέρουν συχνά από πόνους στην κοιλίτσα, διάρροια και φουσκώματα. Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα αυτά αποδίδονται σε κολικούς, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή αλλεργία στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος.
Μπορεί όμως τα συμπτώματα αυτά να οφείλονται και σε παροδική αδυναμία του οργανισμού τους να ανεχθεί τη λακτόζη, έναν υδατάνθρακα που περιλαμβάνεται στο γάλα (μητρικό και αγελαδινό) αλλά και στις βρεφικές τροφές. Σε αυτήν την περίπτωση μιλάμε για δυσανεξία στη λακτόζη.
Πότε εμφανίζεται
Όταν ένα μωρό έχει δυσανεξία λακτόζης, σημαίνει ότι ο οργανισμός του δεν παράγει αρκετή λακτάση, το ένζυμο που είναι απαραίτητο για την πέψη της λακτόζης και άρα του γάλακτος.
• Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό βρεφών έχουν συγγενή ανεπάρκεια λακτάσης, δηλαδή έχουν γεννηθεί χωρίς την ικανότητα να παράγουν λακτάση. Σε αυτήν την περίπτωση το πρόβλημα εκδηλώνεται με βαριά διάρροια και μεταβολικές διαταραχές. Η δυσανεξία λακτόζης κατά κανόνα συνοδεύει το παιδί για το υπόλοιπο της ζωής του και χρήζει ειδικού διαιτολογίου.
• Δυσανεξία λακτόζης μπορεί να παρουσιαστεί συνήθως μετά από μια γαστρεντερίτιδα ή και άλλες οξείες λοιμώξεις που μπορεί να καταστρέψουν τα πεπτικά ένζυμα. Συνήθως όμως ο τύπος αυτός δυσανεξίας είναι προσωρινός και μετά από έναν μήνα περίπου υποχωρεί.
• Τα μεγαλύτερα παιδιά, συνήθως άνω των 6 χρόνων, παρουσιάζουν δυσανεξία στη λακτόζη παρόμοια με αυτήν των ενηλίκων. Δηλαδή, σε άτομα με γενετική προδιάθεση, με την πάροδο της ηλικίας υπολείπεται η παραγωγή και δραστικότητα του ενζύμου λακτάσης, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανεχθούν το πλήρες αγελαδινό γάλα.
Τα κύρια συμπτώματα της δυσανεξία λακτόζης είναι:
1. διάρροια ή υδαρείς κενώσεις,
2. κοιλιακός πόνος,
3. φούσκωμα,
4. παραγωγή αερίων,
5. έντονη κινητικότητα του εντέρου.
Πώς θα καταλάβετε τη διαφορά
Δυσανεξία ή… Κολικός;
Οι κολικοί παρουσιάζονται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας –συνήθως τις απογευματινές ή βραδινές– ενώ η δυσανεξία μετά την κατανάλωση γάλακτος.
…Γαστρεντερίτιδα;
Μια ιογενής γαστρεντερίτιδα συνήθως διαρκεί 3-7 μέρες και μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως πυρετός, διαρροϊκές κενώσεις, κοιλιακά άλγη. Στη δυσανεξία ωστόσο τα συμπτώματα διάρροιας επιμένουν.
…Αλλεργία;
Η διάκριση μεταξύ αλλεργίας και δυσανεξίας μπορεί να είναι δύσκολη, επειδή τα συμπτώματα είναι συχνά όμοια, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν και οι δύο καταστάσεις.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Εάν υπάρχει υποψία δυσανεξίας λακτόζης, πρέπει να γνωρίζετε ότι η διάγνωση δεν μπορεί να βασιστεί αποκλειστικά στα συμπτώματα, αφού αυτά μπορεί να υπάρχουν και σε άλλες παθήσεις. Πρέπει να γίνουν εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί αν όντως το μωρό έχει δυσανεξία λακτόζης ή κάποιο άλλο πρόβλημα.
Το τεστ λακτόζης είναι μια ειδική εξέταση που γίνεται μετά από λήψη λακτόζης από το στόμα και ακολουθεί μέτρηση του εκπνεόμενου υδρογόνου σε ειδικό μηχάνημα. Η αυξημένη αποβολή υδρογόνου στον εκπνεόμενο αέρα δείχνει δυσαπορρόφηση της λακτόζης και επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Η εξέταση διαρκεί 3 ώρες και απαιτεί τη συνεργασία του παιδιού, γι’ αυτό δεν γίνεται εύκολα σε βρέφη και νήπια.
Ποια είναι η αντιμετώπιση
Εάν οι εξετάσεις επιβεβαιώσουν ότι το παιδί σας έχει δυσανεξία, θα σας δοθούν από τον παιδίατρο ή τον παιδογαστρεντερολόγο οι κατάλληλες οδηγίες για τη σίτισή του με μείωση ή εξαίρεση της λακτόζης από το διαιτολόγιό του, πράγμα που εξαρτάται από τη σοβαρότητα της δυσανεξίας.
Συνήθως συστήνεται:
1. Να αντικατασταθεί το γάλα του μωρού με βρεφικό γάλα χωρίς λακτόζη. Κατά κανόνα η μείωση ή εξαίρεση της λακτόζης διαρκεί περίπου έναν μήνα και, μετά από αυτό το διάστημα, μπορούν να αρχίσουν σταδιακά πάλι τα γεύματα με τροφές που περιέχουν λακτόζη.
2. Τα μωρά με συγγενή ανεπάρκεια λακτόζης πρέπει να συνεχίσουν τη δίαιτα χωρίς λακτόζη εφ’ όρου ζωής.
3. Τα μεγαλύτερα παιδιά με δυσανεξία λακτόζης παρόμοια με αυτήν των ενηλίκων μπορούν να πίνουν γάλα χωρίς λακτόζη ή προϊόντα γάλακτος, όπως τυρί ή γιαούρτι, που περιέχουν μικρή ποσότητα λακτόζης
διευθύντριας γαστρεντερολογικού τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων

Συντακτική ομάδα mitrikosthilasmos.com